جمع آوری وشناسایی جدایه های ریزوبیوم بومی وارزیابی همزیستی آنان با لاین های پیشرفته شبدر ایرانی

به منظور معرفی پتانسیل های ژنتیکی برتر گیاه – جدایه بومی (رقم اکولوژیک-ریزوبیوم بومی) در شبدر ایرانی، این تحقیقات از سال ۹۰- ۱۳۸۱ به اجراء درآمدند. سال ۸۱ ۱۳با جمع آوری توده های بومی از استان لرستان شروع و طی آزمایشات انجام شده تعداد ۱۵ لاین امیدبخش انتخاب شدند. سال ۸۹ ۱۳تعداد ۱۵ جدایه ریزوبیوم بومی از سطح مزارع شبدر کاری استان جمع آوری و شناسایی شدند. سال ۱۳۸۹ آزمایش فاکتوریل گلخانه ای بر پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار و ۲۴۰ تیمار (۱۵ لاین×۱۶جدایه) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بروجرد اجرا شد. صفات شاخص همزیستی، وزن خشک ریشه و اندام های هوایی، نسبت ریشه به ساقه، ارتفاع ساقه، تعداد گرهک روی ریشه و درصد نیتروژن بافت گیاهی ارزیابی شدند. گروه بندی لاین­ها و جدایه­ها با استفاده از تجزیه کلاستر به روش وارد انجام شد. بر اساس نتایج حاصله اثر متقابل لاین × جدایه در مورد کلیه صفات مورد ارزیابی در سطح احتمال یک درصد معنی­دار بود.تجزیه تابع تشخیص گروه بندی­های انجام شده رامورد تایید قرار داد.با استفاده از نتایج تجزیه کلاستر لاین شماره ۱۳ با جدایه RTB۲ به عنوان گروه و ترکیب برتر از نظر شاخص­های همزیستی وصفات مورد نظر انتخاب شدند.

Keywords:

رقم اکولوژیک , ریزوبیوم بومی , شبدر ایرانی , نیتروژن , همزیستی