ارزیابی دو گونه ی بومی Trichoderma harzianum و Trichoderma atroviride علیه قارچ Plenodomus lingam عامل ساق سیاه کلزا در شرایط گلخانه

چکیده در این تحقیق تاثیر قارچ­های Trichoderma harzianum و T. atrovirideعلیه P. lingamدر شرایط آزمایشگاه و گلخانه بررسی شد. سنجش آزمایشگاهی به صورت آزمون های کشت متقابل و تولید ترکیبات فرار انجام گردید. برای سنجش گلخانه‎ای نیز از دو روش تیمار بذر با آنتاگونیست و مایه‎زنی اندام هوایی گیاهچه‎های کلزا با سوسپانسون اسپوری عوامل آنتاگونیست استفاده شد. آزمایش در قالب دو طرح‎ کاملا تصادفی جداگانه با چهار تکرار انجام شد. درصد مرگ‎و‎میر گیاهچه‎ها و شدت آلودگی حاصل تعیین گردید. نتایج نشان داد که هر دو گونه قارچ، توان آنتاگونیستی بالایی در برابر بیمارگر دارا بودند. در آزمون کشت متقابل، جدایه‎ها اثر آنتاگونیستی بالایی بر رشد میسلیوم P. lingam نشان دادند. دو جدایه‎ی T. harzianum و    T. atrovirideرشد قارچ را به ترتیب ۶/۵۸ و ۴/۷۱ درصد مهار کردند. درصد بازدارندگی از رشد دو جدایه، در آزمون ترکیبات فرار ۱۲۰ و ۲۴۰ ساعت پس از کشت، به ترتیب ۲۱-۱۵ و ۳۹-۳۱ درصد تعیین شد. در آزمون گلخانه‎ای هر دو گونه به طور معنی‎داری (۰۱/۰P<) شدت بیماری را نسبت به شاهد کاهش دادند. نتایج آزمایش‎های گلخانه‎ای نشان داد که در روش تیمار بذر، جدایههای آنتاگونیست به ترتیب ۵/۴۲ و ۴۷ درصد بیماری را کاهش دادند. در تیمار اندامهای هوایی با جدایه‎های T. harzianum و T. atroviride، شدت بیماری به ترتیب ۱۳/۶۳ و ۷۹/۷۸ درصد کاهش یافت. بنابراین هر دو گونه پتانسیل قابل توجهی برای مهار زیستی بیماری ساق سیاه کلزا دارند ولی در مجموع گونه T. atrovirideموثرتر از گونه دیگر بر علیه این بیمارگر عمل کرد.

Keywords:

واژه­ های کلیدی: آنتاگونیست , کلزا , Plenodomus lingam , Trichoderma harzianum , Trichoderma atroviridae