فرصت ها و چالش های ژئومکانیک در صنعت نفت و گاز

ژئومکانیک شامل همه پدیده های ترمو هیدرومکانیکی از اکتشاف تا بهره بردار ی هیدروکربورها است. از ابتدا بوسیله برنامه ریزیچاه پیش از حفاری و در ادامه، بوسیله پشت یبانی از پایداری چاه در حین حفار ی و سرانجام مدیریت تو لید شن و ماسه درهنگام بهره برداری، تا زمانی که چاه ها رها می شوند، نقش اساسی ایفا می کند. بر این اساس، پژوهش حاضر به دنبال شناساییفرصت ها و چالش های ژئومکانیک در صنعت نفت و گاز ایران است. برای این مهم مصاحبه های تخصصی نیمه ساختاریافته با۸ نفر از مدیران و متخصصان صنعتی و دانشگاهی انجام و با استفاده از روش تحلیل مضمون مبتنی بر راهبرد استقرایی،مضامین پایه، سازمان دهنده و فراگیر شکل گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد ، فرصت های ژئومکانیک در صنعت نفت و گاز از ۴مضمون سازمان دهنده شامل طراحی با ۱۲ مضمون پایه، پیش بینی با ۹ مضمون پایه، بهینه سازی با ۱۱ مضمون پایه و ازد یادبرداشت با ۳ مضمون پایه تشکیل شده است. از میان فرصت ها می توان، تعیین طرح چاه های انحرافی و افقی، پیش بینی وکنترل تولید شن و ماسه در مخازن ماسه سنگی، کاهش زمان حفاری غیرمولد، تعیین تاثیرات گسل ها روی چاه و طراحیدقیق روش ازد یاد برداشت انتخاب شده را نام برد. چالش های ژئومکانیک در صنعت نفت و گاز از ۳ مضمون سازمان دهندهشامل منابع انسانی با ۶ مضمون پا یه، عوامل ساختاری با ۴ مضمون پا یه و عوامل محیطی با ۵ مضمون پایه تشکیل شده است.از مهمترین چالش ها می توان به کمبود نیروی انسانی متخصص در حوزه ژئومکان یک نفت، نبود جایگاه شغلی تعریف شده برایژئومکانیک نفت، عدم آگاهی و کمبود انتقال دانش فناورانه، کمبود یادگیری فناورانه و همکاری بین المللی، عدم تخصیصاعتبارات و تسهیلات کافی و عدم وجود برنامه راهبردی کلان اشاره نمود.

Keywords:

ژئومکانیک , نفت و گاز , مکانیک سنگ , صنایع بالادستی , هیدروکربوری , تغییرشکل , تحلیل مضمون