معرفی و کاربرد مدل تابع انتقال جهت پیش بینی فرآیند بارش-تراز آب زیرزمینی در استان گلستان

ﺁبهای زیرزمینی یکی از ارزشمندترین منابع ﺁبی در کشور ایران بوده که عمدتا تحت تاثیر الگوهای بارش در یک منطﻘه قرار دارند. در پژوهش حاضر از آمار ۳۰ ساله بارش و تراز آب زیرزمینی در سه حوزه آبخیز گالیکش، رامیان و محمدآباد جهت مدل­سازی بارش-تراز آب زیرزمینی استفاده شد. پیش­بینی مقادیر تراز آب زیرزمینی با استفاده از داده­های بارش برای ۱۲ ماه آینده به کمک مدل تابع انتقال با استفاده از نرم­افزارهای MINITAB و SAS انجام شد. اعتبارسنجی مقادیر پیش­بینی شده با استفاده از شاخص­های MAD، RMSE و MAPE انجام شد. نتایج نشان داد با توجه به نمودارهای خودهمبستگی­نگار، در همه سری­های زمانی مورد استفاده روند فصلی با دوره تناوب ۱۲ ماهه وجود دارد. نتایج نمودار خودهمبستگی متقابل نشان داد در حوزه­های آبخیز گالیکش و محمدآباد بارش با سه ماه تاخیر بر تراز آب زیرزمینی تاثیر مستقیم گذاشته است اما در حوزه آبخیز رامیان این تاخیر یک ماهه بود. همچنین مشخص شد مدل تابع انتقال در برازش مقادیر تراز آب زیرزمینی ماهانه در هر ۳ حوزه آبخیز مورد بررسی عملکرد مناسبی داشته است.

Keywords:

تابع انتقال , همبستگی متقابل , مدل سازی , بارش , تراز آب زیرزمینی