نگاهی به ابعاد گوناگون اختلاف جنید و حلاج در آیینه تقابل تصوف مکتب خراسان و بغداد
Publish place: Islamic Misticism، Vol: 19، Issue: 75
Publish Year: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 156
This Paper With 20 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IAUZ-19-75_001
تاریخ نمایه سازی: 28 اسفند 1401
Abstract:
تاثیر محیط جغرافیایی بر نحوه تفکر و اندیشه انسانی امری قابلتوجه است. تصوف اسلامی با ورود به حوزه جغرافیایی ایران با چالشهای جدیدی مواجهشد. عارفان و اندیشمندان ایرانی با خوانش جدیدی از دین و قرآن بهتدریج جهان اسلام را به سوی دوقطبیشدن سوقدادند. به دنبال آن تصوف عاشقانه مکتب خراسان در مقابل تصوف پایبند به سنت مکتب بغداد قرارگرفت. کرانههای این تقابل حوزههای اندیشه، سیاست و اجتماع را نیز فراگرفت. اوج این تقابل در مرگ حلاج و نوع برخورد طرفداران دو مکتب با او است. در پژوهش حاضر به بیان علتها و ماهیت تقابل این دو مکتب پرداختهشدهاست. سپس بنا به اهمیت مسئله حلاج، با بررسی ابعاد اختلاف او با جنید بغدادی، روشن شد که موارد اختلاف این دو عارف بزرگ، ریشه در تقابل تصوف مکتب خراسان با بغداد داشتهاست. آنان در مسائل مهمی مانند: ۱. اندیشه سیاسی، ۲. مرز تاویل و تفسیر قرآن، ۳. معنای توحید، ۴. عقلانیت صحوی و اندیشه سکری و ۵. بندگی عربی و عدالتجویی ایرانی، با هم اختلافداشتهاند.
Keywords:
Authors
شکرالله پورالخاص
استاد گروه زبان و ادبیات فارسی،دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.نویسنده مسئول: pouralkhas@uma.ac.ir
احمد جباری
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.
فرشید باقری
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.