رقابت علف هرز چاودار (Secale cereale L.) با گندم در رابطه با کاربرد کود نیتروژن

چاودار که اولین بار در حدود 30 سال پیش به عنوان یک گیاه علو ه فای به منطقه آباده وارد شده است در سال های اخیر به صورت یکی از علف های هرز کشیده برگ مهم گندم در آمده است که هیچگونه راه شیمیایی نیز برای کنترل آن وجود ندارد. برای بررسی تاثیر کاربرد نیتروژن در میزان رقابت گندم رقم امید با چاودار آزمایشی در سال 89-1388 در شهرستان آباد ه استان فارس انجام شد. آزمایش به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی (RCBD) در 4 تکرار انجام گردید. فاکتور اصلی شامل چهار سطح نیتروژن (1- صفر کیلوگرم در هکتار نیتروژن = شاهد، 2- کیلوگرم در هکتار نیتروژن ، 3-100 کیلوگرم در هکتار نیتروژن و 4- 150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن) و فاکتور فرعی شامل سه سطح تراکم چاودار (صفر بوته چاودار در متر مربع= شاهد، بوته چاودار در متر مربع و 50 بوته چاودار در متر مربع) بود. اندازه کرت های اصلی 6 در 5 و فرعی 2 در 5 متر بود. بذر گندم امید به میزان 150 کیلوگرم در هکتار به صورت دستی کاشته شد و چاودار به میزان صفر، 250 و 500 عدد بذر در هر کرت آزمایشی به صورت مخلوط با گندم کاشته شد که برای بدست آمدن ترا کم مناسب چاودار در طول دوره رشد، بوتههای چاودار اضافی به صورت دستی حذف شد ند. تمام مواظبت های زراعی در طی دوره رشد صورت گرفت و در آخر دوره رشد نسبت به برداشت گندم و علف های هرز اقدام شد. صفات مطالعه شده شامل طول خوشه، وزن هزاردانه، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه بود . نتایج به دست آمده از آزمایش مزر عه ای نشان داد که هم کاربرد نیتروژن و هم تراکم چاودار بر عملکرد بیولوژیک و دانه گندم اثر معنی دار داشت. بیشترین عملکرد دانه گندم از تیمار بدون چاودار و 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به دست آمد که با بقیه تیمارها تفاوت معنی دار داشت. در حضور 50 بوته چاودار در متر مربع و نبود کود نیتروژن نسبت به 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار، عملکرد دانه گندم 63 % کاهش یافت. بدون حضور نیتروژن ا ا بفزایش چاودار از صفر به 50 بوته در متر مربع، عملکرد دانه گندم 51 درصد کاهش یافت ولی در حضور 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار، 39 درصد کاهش پیدا کرد.

Keywords:

چاودار , رقابت , گندم , نیتروژن