تحلیل ارتباطات غیرکلامی در مخزنالاسرار با تکیه بر نشانهشناسی اجتماعی آداب معاشرت پییر گیرو

نشانهشناسی اجتماعی به بررسی جایگاه وکارکرد نشانهها در جامعه میپردازد و یکی از رویکردهای جدید تحلیل متون در حوزههای نشانهشناسی است. یکی از دیدگاههای مهم در بحث نشانهشناسی اجتماعی نظریه پییر گیرو است که به دو مسئله هویت وآداب معاشرت دستهبندی میشود. نشانههای آداب معاشرت، گویای چگونگی برقراری ارتباط افراد وگروههای اجتماعی است که به دو بخش ارتباط کلامی و غیرکلامی تقسیم میشود. هدف پژوهش حاضر یافتن نشانههای اجتماعی آداب معاشرت در بخش ارتباطات غیرکلامی براساس نظریه پییرگیرو در مخزنالاسرار است. این جستار با استفاده از روش توصیفی–تحلیلی، نشانههای اجتماعی ارتباط غیرکلامی را از حکایات مخزنالاسرار استخراج و پس از دستهبندی، احصاء و تحلیل هر یک از دادهها، مشخص میکند که این نشانهها با دلالتهای اعمال و وضع اندام، حالات گوناگون اندام صورت (گریه وخنده، خجالت، رنگ، نگاه وچشم)، فاصله، فضا، خوراک، اشیاء، لباس، نماد و نشانه، بو و عطر و وضع رفتار درمخزنالاسرار بهکار رفته است. اما اعمال و وضع اندام و وضع رفتار به ترتیب، بیشترین بسامد کاربرد را داشت که از طریق زبان بدن، موازی با زبان ملفوظ درانتقال مفاهیم نقش آفریده است. نظامی به قصد شناخت وترغیب مخاطب به پذیرش هنجارهای اخلاقی-رفتاری متناسب با الگوهای پیشنهادی خویش، آگاهانه شاخصههای ارتباطات غیرکلامی را بهعنوان کمککارهای زبان ملفوظ در راستای اثربخشی بیشتر تعلیماتش بهکار میبرد.

Keywords:

نشانهشناسی اجتماعی , آداب معاشرت , ارتباطات غیرکلامی , زبان بدن , مخزنالاسرار نظامی , پییر گیرو , زبان شناسی اجتماعی