بررسی تاثیر استفاده از پلیمر سوپرجاذب و صفحات جاذب الرطوبه پلانت بک بر میزان مصرف آب و رشد نهال تاغ به منظور تولید فضای سبز در مناطق بیابانی

با کاهش محدودیت منابع آبی و نیز کاهش نزولات جوی استفاده از راهکارهای مناسب در کاهش مصرف آب برای ایجاد پوشش گیاهی در عرصه های منابع طبیعی بیش از پیش مورد توجه قرار می گیرد. به این منظور در این تحقیق تاثیر بکارگیری برخی از مواد جاذب الرطوبه مثل پلیمر سوپرجاذب و نیز صفحات پلانت بک بر روی مصرف آب و رشد نهال تاغ (Haloxylon persicum) در ایستگاه تحقیقاتی کشاورزی و منابع طبیعی استان سمنان طی سال های ۱۳۹۴-۱۳۹۲ مورد مطالعه قرار گرفت. انجام آبیاری در این مطالعه بر اساس رسیدن مکش رطوبتی خاک به فشارهای ۰/۱، ۰/۵ و ۰/۱۵ بار انجام شد. مقدار مصرف آب در هر کدام از مکش های مذکور، رسیدن به ظرفیت زراعی همان خاک بود. علاوه بر تیمارهای فوق تیمار دیم نیز در نظر گرفته شد. قبل از کاشت نهال پلیمر سوپرجاذب در نسبت وزنی ۶/۰ درصد با خاک چاله های کاشت نهال مخلوط شدند. در تیمار صفحات پلانت بک، این صفحات پس از حفر چاله ها در ابعاد ۵۰×۶۰×۶۰ سانتی متری در کف چاله ها کارگذاری و سپس خاکپوش گردیدند. به این صورت تیمارهای جاذب الرطوبه با احتساب شاهد (بدون هرگونه مواد جاذب الرطوبه)، شامل تیمار پلیمر سوپر جاذب و صفحات پلانت بک بودند. اجرای پروژه فوق از لحاظ آماری بصورت طرح یک بار خرد شده با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی بود که در آن مکش های رطوبتی خاک در کرت اصلی و تیمار مواد جاذب الرطوبه در کرت فرعی قرار گرفتند. نتایج حاصل از تاثیر توام مکش های رطوبتی و مواد جاذب الرطوبه نشان داد که میزان مصرف آب با طولانی تر شدن فواصل آبیاری برای رسیدن به مکش های بالاتر (منفی تر) سبب می شود که از مصرف آب در این مکش ها کاسته گردد به طوری که در مکش رطوبتی خاک در وضعیت ۰/۵ بار مصرف آب در صفحات پلانت بک برای هر نهال در طول دوره رشد به ۱۵۷ لیتر رسید که نسبت به خاک شاهد و خاک دارای پلیمر در همین مکش بطور میانگین از کاهش ۲۴ درصدی برخوردار بود و حال آنکه در مکش ۰/۱۵ بار، مصرف آب در پلانت بک در مقایسه با متوسط شاهد و پلیمر به حدود ۳۴ درصد رسید. همچنین از تاثیر توام مکش های رطوبتی خاک و مواد جاذب الرطوبه بر رشد گیاه (ارتفاع و قطر یقه) نیز چنین نتیجه گردید که تاثیر پلانت بک بطور معنی داری در اکثر سطوح آبیاری بر رشد تاغ بیش از تیمار شاهد و پلیمر موثر است.

Keywords:

پلیمر سوپرجاذب , صفحات پلانت بک , مکش رطوبتی خاک , مصرف آب , رشد نهال تاغ