بررسی اثر تنش کم آبی دوره ای بر عملکرد گیاه کینوا و تعیین تابع تولید آب مصرفی-عملکرد آن در خاک شور (مطالعه موردی: استان خوزستان)

هدف از این پژوهش تعیین تابع آب- عملکرد کینوا با اعمال تنش کم آبی در مراحل مختلف رشد گیاه بود. این مطالعه در سال زراعی ۱۳۹۸ بر روی گیاه کینوا رقم تی تی کاکا در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با ۱۳ تیمار و سه تکرار در شهرستان اهواز اجرا شد. تیمارها شامل آبیاری کامل و اعمال سه سطح تنش کم آبی در چهار مرحله مختلف رشد گیاه بودند. توابع آب - عملکرد دانه کینوا و کارایی مصرف آب به صورت تابع درجه دوم برازش داده شدند. روند افزایش عملکرد به ازاء آب مصرفی تا ۳۲۰۰ مترمکعب در هکتار صعودی بود. از ۳۲۰۰ تا ۴۰۰۰ مترمکعب در هکتار مصرف آب، عملکرد تقریبا ثابت و بیشینه بود (۳۶۵ کیلوگرم در هکتار). بیشترین کارایی مصرف آب (۲۲/۱ کیلوگرم در مترمکعب) با مصرف آب حدود ۲۴۰۰ مترمکعب در هکتار به دست آمد. از ۲۴۰۰ تا ۳۰۰۰ مترمکعب در هکتار مصرف آب، میزان کارایی مصرف آب ۱۲/۱ کیلوگرم در مترمکعب بود. بنابراین مصرف بیشتر آب موجب کاهش کارایی مصرف آب شد. با وجود اینکه تنش کم آبی موجب افزایش کارایی مصرف آب در کشت کینوا شد اما در مدیریت کم آبیاری برای دستیابی به کارایی مناسب، علاوه بر حجم آب مصرفی باید به مرحله رشد گیاه نیز توجه نمود. در شرایط اقلیم استان خوزستان، دوره رشد اولیه و میانی حساس ترین دوره های رشد کینوا نسبت به تنش کم آبی بودند.

Keywords:

تنش خشکی , کشاورزی پایدار , کم آبیاری