تحلیل اعمال دکترین مسئولیت مافوق غیرنظامی بر مبنای رویه قضایی بینالمللی

در محاکمات دادگاه کیفری بینالمللی برای رواندا، بسیاری از شخصیتهای غیرنظامی صاحب قدرت که نقش مهمی در قتل عام مردم رواندا در سال ۱۹۹۴ داشتند، محاکمه شدند، بدون اینکه در اساسنامه دادگاه، مسئولیت مافوق غیرنظامی پیشبینی شده باشد. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی-تحلیلی در پی بررسی این مسئله است که محاکم کیفری بینالمللی در وضعیتی که اساسنامه آن، حکمی در خصوص مافوق غیرنظامی نداشت، در خصوص چالش اعمال دکترین مسئولیت فرمانده در خصوص غیرنظامیان چه رویکردی اتخاذ کردهاند و این رویکرد چه تاثیری بر روند تصویب اساسنامه رم داشته است. یافتههای نوشتار حاضر نشان میدهد که بهطور کلی محاکم کیفری بینالمللی پذیرفتهاند که دکترین مسئولیت فرمانده میتواند بر مرتکب غیرنظامی اعمال شود و در این مسیر، استدلالهای قضایی در محاکم یوگسلاوی سابق و رواندا، الگویی مبنایی برای محتوای ماده ۲۸ اساسنامه دیوان کیفری بینالمللی شده است.

Keywords:

اساسنامه رم , رواندا , محاکم کیفری بینالمللی , مسئولیت مافوق غیرنظامی , یوگسلاوی سابق