شناسایی نشانگرهای ریزماهواره مرتبط با صفات زراعی مهم در کینوا (Chenopodium quinoa, Willd)

در این تحقیق، تعداد ۵۰ ژنوتیپ کینوا با استفاده از ۴۰ جفت نشانگر ریزماهواره (SSR) بررسی شد تا ضمن شناسایی ژنوتیپ های برتر از نظر عملکرد دانه و اجزای موثر بر آن، نشانگرهای پیوسته با صفات مورد مطالعه نیز با استفاده از روش تجزیه ارتباطی شناسایی و معرفی شوند. مطالعه صفات عملکرد دانه و اجزای موثر بر آن  نشان داد که صفات روز تا رسیدگی فیزیولوژیک، طول خوشه، تعداد خوشه در بوته و وزن هزار دانه مهم ترین صفات موثر بر عملکرد دانه بودند که در نهایت ژنوتیپ های ۱، ۳۲ و ۴۹  از نظر این صفات به عنوان ژنوتیپ های برتر معرفی شدند. مطالعه ساختار جمعیت با استفاده از نرم افزار Structure دو زیر گروه احتمالی (K=۲) را در جمعیت مورد مطالعه  نشان داد و نتایج حاصل از بارپلات نیز آن را تآیید کرد. نتایج حاصل از تجزیه ارتباطی با استفاده از مدل خطی عمومی (GLM) و مدل خطی مخلوط (MLM) تعداد ۴۹، ۵۳ (GLM) و تعداد ۴۸، ۵۲ (MLM) ارتباط نشانگر- صفت معنی دار را به-ترتیب برای سال اول (۱۳۹۸) و دوم (۱۳۹۹) شناسایی کرد. از بین روابط نشانگر- صفت معنی دار شناسایی شده برای صفات مختلف، بیشترین تعداد ارتباط معنی دار برای صفات عملکرد دانه و وزن هزار دانه به ترتیب با شش و پنج ارتباط شناسایی شد. در مجموع بر اساس نتایج حاصل از تجزیه ارتباطی تعداد ۱۲ نشانگر پیوسته و دارای ارتباط معنی دار با صفات ارزیابی شده طی هر دو سال شناسایی شد و بنابرین می توان از این نشانگرها به عنوان نشانگرهای ثابت و پایدار در برنامه های مختلف به نژادی کینوا استفاده کرد.

Keywords:

Association analysis , Genetic diversity , Population structure , Marker-trait association , تجزیه ارتباطی , تنوع ژنتیکی , ساختار جمعیت , ارتباط نشانگر- صفت