شناسایی و مقایسه ویژگی های اقتصادی - اجتماعی موثر بر اجرای عملیات تراس بندی در چارک های درآمدی کشاورزان (مطالعه موردی: آبخیز چمانی استان گلستان)

امروزه فرسایش خاک به عنوان خطری برای رفاه انسان و حیات او به شمار می آید. عدم کنترل فرسایش کنترل خاک، منجر به کاهش تدریجی حاصلخیزی خاک می شود. بنابراین، با اجرای صحیح عملیات حفاظت خاک و تعیین ویژگی های اقتصادی- اجتماعی کشاورزان، می توان در راستای افزایش نرخ پذیرش این عملیات و کاهش خسارات فرسایش اقدام نمود. پژوهش حاضر با هدف شناسایی و مقایسه شاخص های موثر بر اجرای تراس بندی در گروه های درآمدی کشاورزان آبخیز چمانی در بالادست رودخانه گرگان رود در استان گلستان صورت پذیرفت. آمار و اطلاعات موردنیاز در سه بخش مشخصات فردی، مشخصات مزرعه و اطلاعاتی در خصوص سطح آگاهی کشاورز از مسایل مربوط به فرسایش خاک و روش‎های حفاظت خاک از طریق طراحی و تکمیل پرسشنامه از ۱۴۲ کشاورز در پنج روستای حوضه جمع آوری شد. سپس، شاخص های مختلف پس از وزن دهی در چارک های درآمدی، مورد مقایسه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج نشان داد که از مشخصات فردی، «تحصیلات»، از مشخصات مزرعه، شاخص «سطح زیرکشت» و درخصوص سطح آگاهی کشاورز نیز، شاخص «میزان آگاهی کشاورز از فرسایش خاک» در چارک درآمدی چهارم، بیشترین وزن را به خود اختصاص داده است. در نهایت, با استفاده از نتایج تحقیق، راهکارهای سیاستی جهت افزایش نرخ پذیرش عملیات حفاظتی به برنامه ریزان این عرصه پیشنهاد گردید.

Keywords:

حفاظت خاک , تراس بندی , ویژگی های اقتصادی - اجتماعی , چارک درآمدی , آبخیز چمانی استان گلستان