هنجارگریزی نحوی در شعر سهراب سپهری

یکی از دانش هایی که امروزه به شناخت هرچه بهتر متون ادبی یاری می رساند، علم زبانشناسی است . نویسندگان این مقاله می کوشند تا با استفاده از مکتب فرمالیسم به بررسی دگرگونی و هنجارگریزی نحوی در شعر سهراب سپهری بپرد ازند. برخی منتقدان شعر سپهری را فاقد برجستگی در نحو بیان دانسته اند، اما این پژوهش نشان می دهد که سپهری از طریق دگرگونی نحوی کوشیده تا شعرش را برجسته سازد و تأمل مخاطب رابرانگیزد. هنجارگریزی یکی از شگردهایی است که اعمال آن بر زبان خودکار موجب تقویت، تحریف، ایجاز و یا واژگونی زبان معمول را فراهم می آورد. گریختن از قواعد خودکار زبان چیزی نیست که تازه وارد عرصه ی ادبیات و مخصوصاً شعر شده باشد بلکه این شگرد به شیوه های مختلف در آثار شاعران گذشته دیده می شود . سهراب سپهری نیز از این رهگذر به غنا و توسعه ی زبان شعری خود پرداخته و بدین وسیله تأمل مخاطب را در شعر خود برانگیخته و حتی موجب درک لذت بیشتر از شعرش شده است . مهم ترین جلوه های هنجارگریزی در شعر او عبارتند از : هنجارگریزی معنایی، واژگانی، زمانی و نحوی.

Keywords:

آشنایی زدایی , هنجارگریزی نحوی , شعر فارسی , سهراب سپهری