ارزیابی تنوع صفات اگرو مورفولوژیک جو در شرایط آبیاری مطلوب و محدود و گروه بندی ژرم پلاسم خارجی آن با استفاده از روش های آماری چند متغیره

به منظور بررسی تنوع ژنتیکی و طبقه بندی ارقام جو در شرایط آبیاری مطلوب و محدود، ۱۳۸ رقم جو در قالب طرح آلفا لاتیس با دو تکرار در مزرعه آموزشی دانشگاه تهران مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اختلاف ارقام از لحاظ تمام صفات در هر دو شرایط آزمایش بسیار معنی­دار بود و تنوع ژنتیکی زیادی را بین صفات نشان داد. با توجه به نتایج تجزیه رگرسیون و علیت، صفات تعداد دانه در بوته و عملکرد زیستیی در شرایط آبیاری مطلوب و صفات عملکرد زیستیی و شاخص برداشت در شرایط آبیاری محدود، از مهم­ترین صفات موثر بر عملکرد دانه بودند. با توجه به نتایج تجزیه به عامل ­ها، چهار عامل در هر دو شرایط آبیاری مطلوب و محدود انتخاب شدند که به ترتیب ۳۳/۸۰ و ۹۳/۷۹ درصد از تغییرات را توجیه کردند و عامل اول با توجیه بیشترین تغییرات داده ­ها، به­عنوان عامل عملکرد نام­گذاری شد. بر اساس پراکنش ارقام در نمودار بای­پلات، ارقام ۵۴، ۵۷، ۳۷، ۱۰۳، ۳۱، ۳۰، دو و ۲۹ در شرایط آبیاری مطلوب و ارقام ۱۳۰، ۱۲۷، ۱۲۴، ۹۷، ۱۲۲، ۹۹، ۲۹ و ۵۵ در شرایط آبیاری محدود که از لحاظ عامل­های اول و دوم در سطح بالایی قرار گرفتند، به ­عنوان ارقام برتر انتخاب شدند. بر اساس تجزیه خوشه­ای ارقام مورد بررسی در شرایط آبیاری مطلوب و محدود، ارقام به چهار و پنج گروه تقسیم شدند که نتایج حاصل از تجزیه خوشه ­ای گروه­ بندی ارقام بر اساس نمودار بای­پلات را تایید کرد.

Keywords:

اجزای عملکرد , تجزیه خوشه­ای , تجزیه رگرسیون , تجزیه علیت , : تنوع ژنتیکی , عملکرد