جایگاه اجتماعی زنان در نمایشنامه های منتخب بهرام بیضایی

این مقاله بر تحلیل جایگاه اجتماعی شخصیت های زن در دو نمایشنامه بهرام بیضایی نمایشنامه نویس بزرگ ایرانییعنی ندبه و افرا (روز می گذرد) براساس نظریه ستم برزن ژولیت میچل نظریه پرداز فمنیست روانکاو-سوسیالیست معروف انگلیسیمی پردازد. ژولیت ستم بر زنان را پدیده ای فرهنگی اجتماعی می داند که به چهار ساختار اجتماعی اساسی شامل تولید، تولید مثل،جنسیت و اجتماعی شدن، مرتبط است. به این منظور جایگاه شخصیت های محوریزن این نمایشنامه ها بویژه زینب و افرا با در نظر گرفتن هر ساختار به تفصیل مورد بررسی قرار می گیرد تا مشاهده گردد آیا در تصویر بیضایی از آنها ظلم به زن مد نظر قرار گرفته و در صورت مثبت بودن پاسخ، این ظلم اجتماعی چطور درون ساختارهای اجتماعی مد نظر ژولیت میچل یعنی تولید، تولید مثل، جنسیت و اجتماعی شدن انجام شده است ؟ هدف در اینجا درک ماهیت ستم برزنان است که در سراسر جهان به نحوی در ادبیات بیان شده است و ادبیات ایران نیز به این موج پیوسته است.پس از بررسی موشکافانه مشخص می شود که شخصیت های زن نمایشنامه های مذکور به شدت مورد ستم قرار گرفته و علت ظلم و ستم آنها نتیجه فرهنگ حاکم ایدئولوژیک و نهادینه شده مردسالاری است که در آن تعامل دارند

Keywords:

ستم بر زن , مردسالاری , تولید , تولید مثل , جنسیت , اجتماعی شدن