بررسی و تبیین عبرت و نقش آن در خودسازی انسان ها از دیدگاه نهج البلاغه

از کارآمدترین روشهای تربیتی که در قرآن و سیره پیشوایان دینی آمده، روش عبرت است. عبرت حالتی است که در اثر برخورد با اموری ظاهری و مشهود، برای انسان پدید می آید و به معرفتی باطنی و غیر مشهود منتهی میشود. به این حالت، اگرچه روش نمیگویند ولی با توجه به عامل ایجادکننده آن، جنبه روشی پیدا میکند. تشابه زندگی انسانها و اقوام و ملل مختلف با یکدیگر، حسابگری و اندیشه ورزی و نیز تاثیرپذیری انسان، مبانی این روش را تشکیل میدهند؛ یعنی در اثر تعامل این ویژگیها با یکدیگر، حالت عبرت پدید می آید. دستیابی به بینش، بهرهمندی از تجارب دیگران، مصونیت نسبی از خطا و درنهایت استفاده بهینه از باقیمانده عمر، از پیامدهای تربیتی و آثار عبرت است. از منابع عبرت، میتوان به حوادث و تحولات تاریخی، سرگذشت اقوام و ملل، شگفتیهای خلقت، حیات و مرگ تمدنها، عظمت و انحطاط دولتها، تجربیات اولیه خود انسان و در یک کلام، دنیا و سنتهای حاکم بر آن اشاره کرد. روش تحقیق این مقاله توصیفی تحلیلی با فن کتابخانه ای می باشد.

Keywords:

عبرت , عبرت آموزی , نهج البلاغه , تربیت , پند و اندرز.