بررسی شرایط فیزیکی و شکل گیری های تبلور ماگما با استفاده از توزیع اندازه بلور در گرانیتوئیدهای باتولیت بیارجمند، شمال ایران مرکزی

باتولیت بیارجمند با سن پرکامبرین واقع در شمال سمنان، در شمال ایران مرکزی از نظر سنگ­شناسی شامل گرانیت، گرانودیوریت، کوارتزمونزودیوریت و گابرودیوریت است. این سنگ ها بافت دانه­ای و در برخی موارد بافت های گرانوفیری، پرتیتی و پوئی کلیتیک دارند. بررسی­های توزیع اندازه بلور (CSD) می تواند فرآیندهای ماگمایی را آشکار سازد. به منظور تعیین سهم حجمی، مدت زمان رشد، سرعت هسته­بندی بلورهای فلدسپار و سرعت تبلور ماگما، بلورهای فلدسپار ۸ نمونه از سنگ­های گرانیت، گرانودیوریت و کوارتز مونزودیوریتی به کمک نرم افزارهای JMicroVision و CSD Corrections آنالیز کمی شدند و سپس نتایج به دست آمده از آنالیز نمونه­های مختلف با هم مقایسه شدند. سهم حجمی محاسبه شده نشان می­دهد که درصد این کانی از ۹۵/۱۰(در کوارتزمونزودیوریت) تا ۲/۳۹ (در گرانیت­ها) متغیر است. با توجه به سرعت رشد (۱۰-۱۰ mms-۱) و شیب نمودارهای CSDS (۹۳/۳- تا ۸۸/۶-)، نمونه­ها در گستره­ی زمانی متفاوتی رشد کرده­اند و مدت زمان رشد در گرانودیوریت و گرانیت­ها بیشتر از کوارتزمونزودیوریت­هاست به طوری که زمان رشد بلور در سنگ های گرانیتی و گرانودیوریتی ۲۹/۵۴ تا ۹۳/۸۱ سال و در سنگ های کوارتزمونزودیوریتی ۰۸/۴۶ سال برآورد شده است. علاوه بر آن سرعت هسته­بندی در کوارتز مونزودیوریت­ها بیشترین مقدار و در گرانودیوریت و گرانیت­ها کمترین مقدار است و موجب شده است تا بلورهای موجود در گرانودیوریت و گرانیت­ها درشت­تر از بلورهای کوارتزمونزودیوریت­ها شوند و با مشاهدات سنگ­نگاری هماهنگی دارد و نشانگر اهمیت شرایط مختلف فیزیکی حاکم بر انجماد ماگماست. در بعضی از نمودارهای توزیع پراکندگی شکستگی و خمیدگی مشاهده می شود که می تواند ناشی از عملکرد آلودگی و اختلاط ماگمایی و فرآیند جدایش باشد.

Keywords:

Byarjomand , granitoide , CSD , volumetric proportion , nucleation rate , بیارجمند , گرانیتوئید CSD , سهم حجمی , سرعت هسته بندی.