مطالعه ی تطبیقی ساختارشناسی حیاط در خانه های قاجار (اقلیم گرم و مرطوب و گرم و خشک)،با تمرکز بر گونه حیاط مرکزی، مطالعه موردی: خانه های اهواز و یزد

تمهیدات کالبدی در اقالیم مختلف ایران، از جمله اقلیم های گرم و خشک و گرم و مرطوب ایران، همواره در راستای پایداری محیطی بوده است . یکی از انواع تمهیدات کالبدی در اقلیم های مذکور، بهره گیری از حیاط مرکزی می باشد. هدف از پژوهش حاضر، شناخت چگونگی الگوها و ساختار حاکم بر حیاط خانه های قاجاری اهواز و یزد برای کشف وجه تمایزها و تشابه های حیاط در دو اقلیم می باشد. روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی و تطبیقی و با انتخاب ۵ نمونه ی موردی در هر اقلیم می باشد. در این پژوهش ، تحلیل فرمی ، تناسبات حیاط ، عمق حیاط، الگوی ارتفاعی ، نسبت فضای بسته به باز حیاط مورد بررسی تطبیقی و تحلیل قرار گرفته است . شیوه ی تحلیل ، فرمی است و ابزارهای گردآوری داده ها کروکی و ترسیم جداول و نمودارهای تحلیلی است . نتایج پژوهش نشان می دهد که با وجود این که در خانه های یزد و اهواز حیاط، عنصر مهم و نقش نظام دهنده ی خانه است ، ولی تفاوت های ساختاری نیز وجود دارد، به عبارتی ، با این که می توان گونه ای یکسان از جانمایی حیاط در خانه برای هر دو اقلیم گرم و خشک ، و گرم و مرطوب یافت ، ولی تفاوت های ساختاری حیاط در این دو اقلیم شامل تفاوت در الگوی ارتفاعی ، عمق ، تناسبات و درصد فضای باز در حیاط و در نهایت مصالح جداره ی حیاط، امری اجتناب ناپذیر و کاملا ضروری است .

Keywords:

خانه سنتی , حیاط مرکزی , گرم و مرطوب , گرم و خشک