تدوین معیارهای طراحی محلات معاصر با الگوگیری از شهرسازی بومی

محلات همواره در نظام شهرسازی ایران و جهان، از بنیادی ترین ارکان شهرها محسوب می شوند. در ایران نیز این محلات در طول تاریخ ، به صورت ارگانیک و مبتنی بر بستر و زمینه و ویژگی های بومی و با دلایل مختلف اجتماعی ، فرهنگی ، تاریخی و ... به وجود آمدند و در نهایت منجر به شکل گیری شهرسازی و معماری بومی سرزمین ایران شدند. مراکز محلات نیز از جمله فضاهای محلی در شهرسازی بومی و سنتی ایران بوده اند که به عنوان بستری جهت تعاملات اجتماعی و ارائه خدمات محلی ، عمل می نمودند؛ در عصر حاضر این مراکز به تدریج عملکرد و سرزندگی خود را از دست دادهاند و محلات جدید نیز بی توجه به بستر و زمینه و ارزشهای فرهنگی - اجتماعی حاکم بر جامعه ایجاد شدند. این عامل خود تا حد زیادی به پیدایش مدرنیسم و تاثیرگذاری آن بر ساختار جامعه برمی گردد. به همین منظور پژوهش حاضر در چنین شرایطی که محلات و مراکز محله ای دچار زوال و نابودی شدهاند، درصدد دستیابی به چارچوبی جهت تدوین معیارهای طراحی محلات و مراکز محله با الگوگیری از شهرسازی بومی می باشد و در این راستا از روش »توصیفی -تحلیلی « بهره گرفته شده است . در نهایت اهم یافته های پژوهش بیانگر این موضوع است که بهرهگیری از الگوی شهرسازی بومی در ساختارهای جدید شهری ، از یک طرف موجب حفظ و ماندگاری آنها می شود و از طرفی دیگر شاهد محلاتی هماهنگ با بستر و زمینه ی موجود خواهیم بود. این موضوع می بایست در تمام ابعاد مطرح شده و معیارهای آن همچون توجه به مقیاس و تناسبات انسانی ، سازگاری با اقلیم ، انسجام اجتماعی و... مدنظر قرار گیرد.

Keywords:

شهرسازی بومی , محلات سنتی , محله , محله ی معاصر , مرکز محله