تبیین الزامات توسعه رقابت پذیری در گردشگری مذهبی (موردپژوهی : مراسم آیینی شهر زنجان)

در گفتمانهای مربوط به رقابت پذیری گردشگری ، دو پرسش اساسی همواره دغدغه اساسی اندیشه ورزان این حیطه بوده که زمینه ساز تدوین مدلهای نظری و تجربی فراوانی در این رابطه شده است : نخست ؛ چیستی و چرایی رقابت پذیری گردشگری و دیگری عوامل موثر در رقابت پذیری گردشگری که پاسخگویی بدانها، چگونگی دستیابی مقاصد گردشگری به جایگاه رقابتی را نیز آشکار می کند . از این رو، هدف پژوهش حاضر تبیین عوامل موثر بر رقابت پذیری گردشگری مذهبی و آزمون آن در محدوده مورد مطالعه (مراسم آیینی شهر زنجان) است . تحقیق حاضر با هدف ایجاد درک و دانشی کاربردی برای سیاست گذاران گردشگری در زمینه شناسایی شاخص های موثر بر رقابت پذیری گردشگری مذهبی برمبنای شاخص های رقابت پذیری سفر و گردشگری ؛ گزارش مجمع جهانی اقتصاد (۲۰۱۵) است ، از نظر هدف یک تحقیق کاربردی و از منظر روش جمع آوری دادهها، توصیفی از نوع پیمایشی است . در پژوهش حاضر، ابتدا از طریق مطالعه ادبیات نظری و نظرسنجی خبرگان به ارزیابی شاخص ها و گویه های رقابت پذیری گردشگری پرداخته ش ده است . به منظور تعیین شاخص های اصلی و نهایی رقابت پذیری گردشگری در محدوده مورد مطالعه با نظرسنجی از ۱۵ نفر از متخصصان علمی و اجرایی حوزه گردشگری شهر زنجان استفاده شد. سپس با استفاده از تکنیک دیمتل روابط درونی این شاخص ها از منظر تاثیرگذاری و تاثیرپذیری عامل هاو همچنین روابط علی و معلولی آنها مشخص شد. درنهایت با ارائه مدل به دست آمده از روابط درونی بین متغیرها با استفاده از تکنیک دیمتل ؛ آزمون این مدل مفروض اولیه در محدوده مورد مطالعه با مدلسازی معادلات ساختاری به روش حداقل مربعات جزئی در نرم افزار PLS انجام شد. نتایج بررسی برازش مدلهای اندازه گیری ، مدل ساختاری و مدل کلی در سطح اطمینان ۹۵% نشان داد که مدل به صورت کلی معنادار و تمامی مسیرهای اصلی پژوهش پذیرفته شدند و مدل دارای برازش و قدرت تبیین کنندگی مناسب است . معیار شرایط و چارچوب قانونی در محدوده مورد مطالعه به میزان اهمیت ۸۶/۰، ۸۳/۰ و ۷۳/۰ به ترتیب بر معیارهای بهبود زیرساخت ، آمادگی محیطی و منابع فرهنگی - طبیعی و در کل بر بهبود رق ابت پذیری مراسم آیینی شهر زنجان تاثیر دارند و از میان گویه های فرعی این متغیرهای مکنون موثر در بهبود رقابت پذیری ؛ متغیر فرعی بازاریابی ، برندسازی و بهبود تصویر مقصد گردشگری مذهبی در سطح بین المللی با میزان تاثیر ۹۸/۰، همچنین ؛ متغیرهای فرعی برنامه ریزی مشارکتی جامع و یکپارچه نهادهای ذی مدخل گردشگری مذهبی و تمایز ناملموس، تجربه های تعاملی معنادار نوآور و آیندهگرا با میزان تاثیر ۸۶/۰ بیشترین میزان تاثیر را داشته اند.

Keywords:

رقابت پذیری گردشگری , گردشگری شهری , مراسم آیینی , شهر زنجان.