ملاحظاتی لغوی در باب چند تلفظ پیشنهادی در کتاب تلفظ در شعر کهن فارسی: بهره گیری از شعر در شناخت تلفظ های دیرین

Publish Year: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 144

This Paper With 22 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IHCS-23-1_010

تاریخ نمایه سازی: 18 مهر 1402

Abstract:

تعیین تلفظ لغات بر اساس وزن عروضی و قافیه، از دیرباز در میان ادبا و لغت­نویسان فارسی، مطرح و محل بحث بوده است، و در دوره معاصر نیز مصححان آثار کهن فارسی به این مقوله توجه نشان داده­اند. اخیرا وحید عیدگاه طرقبه­ای (۱۳۹۹)، پژوهشی جامع در این باب، با عنوان تلفظ در شعر کهن فارسی، به طبع رسانده که در آن، یافته­های فراوانی در زمینه تلفظ­های شاذ و گویشی، به همراه برخی پیشنهادهای تلفظی ارائه شده است. در مقاله حاضر برخی حدس­های مولف کتاب، بر مبنای ملاحظاتی لغوی، رد شده و مورد نقد قرار گرفته است. از آنجا که این ملاحظات، ناظر به تلفظ لغات است، فرای نقد کتاب و در چشم­اندازی کلی، می­تواند در سایر پژوهش­های مشابه آتی مورد استفاده قرار گیرد. مرور این شواهد، گویای چند خطا و ضعف روش­شناختی در این اثر است: نخست، غفلت مولف است از پاره­ای واژه­های زبان­های ایرانی میانه و نو. دوم، گرایش وی به نظام­سازی، به قیمت چشم بستن بر پاره­ای استثناها؛ اشکالی که با ادعای «استقرای تام» و نقد «نگاه یک­سان­ساز و تعمیم­گر» در پژوهش ایشان، در تضاد است. سرانجام، باید به مهم­ترین مورد اشاره کرد که غلبه نوعی درک تجویزی از مسائل آوایی گویشی است.

Authors

سیدمهدی دادرس

استادیار زبان و ادبیات فارسی، عضو هیات علمی دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • آموزگار، ژاله، و تفضلی، احمد (۱۳۸۲). زبان پهلوی: ادبیات و ...
  • ارجانی، فرامرز بن خداداد (۱۳۸۵). سمک عیار، تصحیح پرویز ناتل ...
  • اسدی طوسی، ابومنصور احمد بن علی (۱۳۶۵). لغت فرس، به ...
  • ایزدپناه، حمید (۱۳۸۱). فرهنگ لری، چ۱، تهران: اساطیر ...
  • برهان، محمدحسین بن خلف تبریزی (۱۳۹۱). برهان قاطع، به اهتمام ...
  • بهار، محمدتقی (۱۳۸۹). سبک­شناسی، ۳ جلد، چ۱۰، تهران: امیرکبیر ...
  • حسن­دوست، محمد (۱۳۸۹). فرهنگ تطبیقی­­موضوعی زبان­ها و گویش­های ایرانی نو. ...
  • ____________ (۱۳۹۳). فرهنگ ریشه­شناختی زبان فارسی، ۵ جلد، تهران: فرهنگستان ...
  • حسنی، حمید (۱۳۹۳). «اسکان: مبحثی مشترک میان عروض و آواشناسی ...
  • خانلری، پرویز (۱۳۹۲). دستور تاریخی زبان فارسی، به کوشش عفت ...
  • رضائی باغ­بیدی، حسن (۱۳۸۵). راهنمای زبان پارتی، به ضمیمه واژه­نامه ...
  • رضائی، جمال (۱۳۷۷). بررسی گویش بیرجند، به اهتمام محمود رفیعی، ...
  • زمردیان، رضا (۱۳۸۵). واژه­نامه گویش قاین، چ۱، تهران: فرهنگستان زبان ...
  • سپهر، محمدتقی (۱۳۸۳). براهین العجم، حواشی و تعلیقات: جعفر شهیدی، ...
  • سعدی، مصلح بن عبدالله (۱۳۸۵). کلیات سعدی، به کوشش مظاهر ...
  • سلامی، عبدالنبی (۱۳۸۱). فرهنگ گویش دوانی، چ۱، تهران: فرهنگستان زبان ...
  • _________ (۱۳۸۳). گنجینه گویش­شناسی فارس، ج۱، چ۱، تهران: فرهنگستان زبان ...
  • _________ (۱۳۸۴). گنجینه گویش­شناسی فارس، ج۲، چ۱، تهران: فرهنگستان زبان ...
  • شاپوران، علی (۱۳۹۸ [انتشار: زمستان ۹۹]). «"تلفظ در شعر کهن ...
  • صادقی، علی­اشرف (۱۳۵۷). تکوین زبان فارسی، تهران: دانشگاه آزاد ایران ...
  • ___________ (۱۳۸۷). «تحول -a پایانی کلمات به -e»، جشن­نامه استاد ...
  • طاهری، اسفندیار (۱۳۸۹). گویش بختیاری کوهرنگ، چ۱، تهران: پژوهشگاه علوم ...
  • __________ (۱۳۹۵). گویش لری بویراحمدی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و ...
  • عطار، محمد بن ابراهیم (۱۳۸۸). الهی­نامه، مقدمه، تصحیح و تعلیقات: ...
  • ______________ (۱۳۹۸). تذکره الاولیاء، مقدمه، تصحیح و تعلیقات: محمدرضا شفیعی ...
  • عیدگاه طرقبه­ای، وحید (۱۳۹۹). تلفظ در شعر کهن فارسی: بهره­گیری ...
  • لازار، ژیلبر (۱۳۴۱). اشعار پراکنده قدیم­ترین شعرای فارسی­زبان، ج۲، تهران: ...
  • مایل هروی، نجیب (۱۳۸۰). تاریخ نسخه­پردازی و تصحیح انتقادی نسخه­های ...
  • مددی، ظهراب (۱۳۹۲). واژه­نامه زبان بختیاری، چ۲ [با تغییرات و ...
  • مقیمی، افضل؛ نظری، جلیل؛ خالق­زاده، محمدهادی؛ مقیمی، جبار (۱۳۹۴). فرهنگ ...
  • مکنزی، دیوید نیل (۱۳۷۹). فرهنگ کوچک زبان پهلوی، ترجمه مهشید ...
  • مولوی، جلال­الدین محمد (۱۳۷۸). کلیات شمس (دیوان کبیر)، ج۱، با ...
  • _______________ (۱۳۸۶). دیوان کبیر، کلیات شمس تبریزی، نسخه قونیه، توضیحات، ...
  • ناصر خسرو (۱۳۸۴). سفرنامه ناصر خسرو قبادیانی، به انضمام روشنایی­نامه ...
  • نیبرگ، هنریک ساموئل (۱۳۸۱). دستورنامه پهلوی، جلد دوم: شرح واژگان ...
  • نیرومند، محمدباقر (۲۵۳۵). واژه­نامه­ای از گویش شوشتر، تهران: فرهنگستان زبان ...
  • نیشابوری، ابرهیم بن منصور (۱۳۸۴). قصص الانبیاء (داستان­های پیغامبران)، به ...
  • همایونفر، بابا (۱۳۸۶). بررسی گویش اسفراین، چ۱، تهران: چاپار ...
  • Boyce, M. (۱۹۷۷). A Word-List of Manichaean Middle Persian and ...
  • Kent, R. G. (۱۹۵۳). Old Persian: Grammar, Texts, Lexicon, Tehran: ...
  • Zhukovski, V. A. (۱۹۲۲). Materialy dlja izučenija persidskih narečij [Materials ...
  • نمایش کامل مراجع