بررسی برهان پذیری «نامتناهی بالفعل»

Publish Year: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 107

This Paper With 19 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_FHI-9-34_009

تاریخ نمایه سازی: 19 مهر 1402

Abstract:

موضوع نامتناهی بالفعل که مسائلی همچون تناهی یا عدم تناهی ابعاد عالم، امکان وجود جزء لایتجزی، امکان وجود نامتناهی شیء، تناهی یا عدم تناهی زمان و حوادث گذشته، و تسلسل در سلسله علل و معالیل را شامل می شود، از دیرباز مورد توجه و اختلاف اندیشمندان بوده است. برخی از آنان بر امتناع نامتناهی بالفعل و برخی بر امکان آن، براهینی اقامه کرده اند. عده ای نیز ادله طرفین را ناتمام دانسته و در مساله توقف کرده اند. در پی تلاش های کانتور پذیرفته شد که نامتناهی بالفعل، قابل اثبات یا ابطال منطقی نیست. با قبول برهان ناپذیری و تصمیم ناپذیری ریاضیاتی نامتناهی بالفعل و استقلال آن از ریاضیات متناهی، در نهایت، در نظریه اصل موضوعی مجموعه ها، اصل موضوع نامتناهی به عنوان یکی از اصول موضوعه پذیرفته شد. در این نوشتار، علاوه بر نشان دادن استقلال نامتناهی بالفعل از ریاضیات متناهی، برهانی جهت اثبات برهان ناپذیری ریاضیاتی نامتناهی بالفعل ارائه می شود. روشن می شود که براهین ریاضیاتی ابطال نامتناهی بالفعل (مانند تطبیق، طرف و وسط، سلمی و غیره)، برهان به معنای منطقی آن نیستند، بلکه تنها جنبه تنبیهی دارند و در صدد روشن کردن هر چه بیشتر لوازم پذیرش مفهوم نامتناهی بالفعل هستند تا در سایه آن، بتوان به قابلیت تصدیق امکان یا امتناع نامتناهی بالفعل دست یافت.

Keywords:

ad infinitum in actu , mathematical arguments , regressio ad infinitum , temporal creation of the world , the finitude of dimensions of the world , that cannot be proved , that cannot be decided about

Authors

سید سعید میراحمدی

A PhD. student of philosophy of Physics in Baqir al-Ulum University.

حمید پارسانیا

. An associate professor and faculty member at sociology colleague of Tehran University.

رحمان احترامی

A PhD. holder of Islamic philosophy and theology of the Research Institute of Islamic philosophy and Theosophy of Iran, Tehran.

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله (۱۴۰۴ق). الشفاء، «الطبیعیات» (ج۱). تحقیق: سعید ...
  • (۱۳۷۹). النجاه. با مقدمه و تصحیح محمدتقی دانش پژوه. تهران: ...
  • ارسطو (۱۳۶۳). طبیعیات ارسطو. ترجمه: مهدی فرشاد. تهران: امیرکبیر. ...
  • (۱۳۷۸). سماع طبیعی. ترجمه: محمدحسن لطفی. تهران: طرح نو ...
  • پارسانیا، حمید (۱۳۸۳). علم و فلسفه. چاپ سوم. تهران: پژوهشگاه ...
  • جوادی آملی، عبدالله (۱۳۸۶). رحیق مختوم (ج۲، بخش۳). چاپ سوم. ...
  • (۱۳۹۵). رحیق مختوم (ج۱۶). قم: انتشارات اسراء ...
  • حسن زاده آملی، حسن (۱۳۶۵). هزار و یک نکته. چاپ ...
  • خادم زاده، وحید و سعیدی مهر، محمد (۱۳۸۸). «بررسی برهان ...
  • سبزواری، ملاهادی (۱۳۷۹). شرح المنظوم (ج۴)، با تصحیح و تعلیق ...
  • زارع، روزبه و حسینی، سید حسن (۱۳۹۴). «مساله آغاز: طرح ...
  • صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم (۱۴۱۰ق). الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه ...
  • طالب زاده، سید حمید (۱۳۸۵). «متناهی و نامتناهی». فلسفه، دانشگاه ...
  • طباطبایی، سید محمدحسین (۱۴۲۴ق.). نهایه الحکمه. به تحقیق عباسعلی زارعی ...
  • قطب الدین شیرازی، محمدبن مسعود (۱۳۸۳). شرح حکمه الاشراق. به ...
  • کانت، ایمانوئل (۱۳۶۲). سنجش خرد ناب. ترجمه میر شمس الدین ...
  • (۱۳۶۷). تمهیدات. ترجمه حداد عادل. تهران: مرکز نشر دانشگاهی ...
  • کهنسال، علی رضا (۱۳۸۱). «تامل در تسلسل». مطالعات اسلامی، (۵۶)، ...
  • مصباح یزدی، محمدتقی (۱۳۹۳). تعلیقه علی نهایه الحکمه. قم: موسسه ...
  • مطهری، مرتضی (۱۳۷۸). اصول فلسفه و روش رئالیسم (ج۵). چاپ ...
  • (۱۳۶۹). حرکت و زمان در فلسفه اسلامی (ج۲). چاپ سوم. ...
  • میراحمدی، سید سعید (۱۳۹۶). امکان بحث و اقامه برهان در ...
  • Abian,; LaMacchia, S. (۱۹۷۸). “On the consistency and independence of ...
  • Cantor, Zermelo E. (Ed.) (۱۹۳۲). Gesammelte Abhandlungen mathematischen und philosophischen ...
  • Craig, E. (۱۹۹۸). Routledge Encyclopedia of philosophy (vol. ۴). Londen: ...
  • Craig, W. L. (۱۹۷۹). The Kalam Cosmological Argument. London: The ...
  • Craig, W. L.; Smith Q. (۱۹۹۵). Theism, Atheism, and Big ...
  • Dauben, J. W. (۱۹۷۹). George Cantor his mathematics and philosophy ...
  • Ewald, W. (۱۹۹۶). From Kant to Hilbert: a source book ...
  • Forster, T. (۲۰۰۳). Logic, induction and sets (No. ۵۶). Cambridge ...
  • Hrbacek,; Jech, T. (۱۹۹۹). Introduction to set theory. ۳rd edition. ...
  • Kline, M. (۱۹۸۲). Mathematics: The Loss of Certainty. New York: ...
  • Mendelson, E. (۱۹۵۶). “Some Proofs of Independence in Axiomatic Set ...
  • Russ, (۲۰۰۴). The mathematical works of Bernard Bolzano. reprinted ۲۰۰۶. ...
  • Stillwell, J. (۲۰۱۰). Roads to infinity: the mathematics of truth ...
  • Van Heijenoort, J (۱۹۶۷). From Frege to Godel: a source ...
  • Wittgenstein, L. (۱۹۸۹). Lectures on the Foundations of Mathematics. Diamond, ...
  • ___________ (۱۹۷۸). Remarks on the Foundations of Mathematics. Oxford: Blackwell ...
  • Zhuang, C., “Wittgenstein’s analysis on Cantor’s diagonal argument”. PhilArchive copy ...
  • نمایش کامل مراجع