واکاوی ریشه های تاریخی پیدایش پول در نظریه پول اعتباری

دو نظریه در ادبیات اقتصادی درباره ریشه های پیدایش پول غالب شده است. در نظریه پول کالایی با ارجاع به گذشته فرضی، پول کالایی با نقدشوندگی بالاتر نسبت به دیگر کالاها است که به صورت خود به خودی در فرایند مبادله کالا به کالا سر درآورده است، اما در نظریه پول اعتباری ازآنجایی که پول ماهیتا یک معیار سنجش ارزش انتزاعی و رابطه بدهکاری-بستانکاری تعریف می شود، تاریخ پیدایش پول با تاریخ ابداع خط همزمان می شود. اسناد تاریخی نشان می دهد که منشا روابط بدهکاری - بستانکاری به ابتدایی ترین نیاز بشر به واحد سنجش ارزش، یعنی خون بها می رسد. با این حال استانداردسازی معیار سنجش ارزش نیازمند یک نهاد مرکزی است. نظریه پول اعتباری با شواهد تاریخی نشان می دهد که اولین پول های حسابی استاندارد شده در تمدن های ابتدایی مصر، بین النهرین و یونان باستان به دلیل نیاز ثبت حسابداری پرداختی و دریافتی های نهاد مرکزی (دولت - معبد) پدیدار شدند. هنگامی که واحد حسابداری عمومی حاصل شود، اعتبارات و بدهی ها می توانند در واحدهای پولی نامیده شوند و بدین ترتیب می توان به ریشه های تاریخی پیدایش پول دست یافت. در این مقاله تلاش شده است با روش تحلیلی- توصیفی و با مطالعه اسناد کتابخانه ای، ضمن ارائه نقدهایی به روایت نظریه پول کالایی (اقتصاد تهاتری) در سه حوزه روش شناسی، منطقی و تاریخی، به واکاوی ریشه های تاریخی پیدایش پول از دیدگاه نظریه پول اعتباری پرداخته شود.طبقه‎بندی JEL:E۴۰, B۵۲, N۰۰, N۱۰, N۲۰

Keywords:

پول , تاریخ پیدایش پول , نظریه پول کالایی , نظریه پول اعتباری , اقتصاد تهاتری