اثر تولید ناخالص داخلی بر آلودگی هوا (مطالعه موردی کربن دی اکسید) در ایران طی سال های ۲۰۲۰ - ۱۹۹۰

امروزه آلودگی به یکی از چالش های اصلی مدیریتی کشورها تبدیل شده است،به گونه ای که کشورها علاوه بر سیاست ها و اقدامات درون مرزهای خود،ساماندهی آلودگی را در حوزه بین المللی نیز دنبال می کنند. ازجمله مصادیقآلودگی، آلودگی هوا است که با توجه به ماهیت آن شیوع بیشتری داشته و دراکثر مناطق جهان کموبیش محسوس هست. بدون شک، تولید و انتشار آلودگیتابعی از فرایند رشد و توسعه اقتصادی کشورها است. این موضوع در ادبیاتاقتصادی (اقتصاد محیط زیست) در قالب منحنی زیست محیطی کوزنتس دنبالمیشود که در آن فرایند تخریب محیط زیست با توجه به ماهیت و مراحلمختلف رشد اقتصادی توضیح داده میشود. هدف اصلی این مطالعه بررسی رابطهبین تولید ناخالص داخلی و آلودگی هوا در ایران طی سال های ۱۹۹۰ تا ۲۰۲۰بوده است که برای این منظور از سرانه انتشار کربن دی اکسید به عنوان متغیرجایگزین برای آلودگی هوا در نظر گرفته شده است و مدل تحقیق با روشARDL برآورد شده است. نتایج حاصل از تخمین مدل دلالت دارد بر اینکهمنحنی کوزنتس برای آلودگی هوا طی سالهای مدنظر تائید گردیده است.متغیرهای کربن دیاکسید و تولید ناخالص داخلی با یکبار تفاضل گیری ماناشده اند. در کوتاهمدت بین تولید ناخالص داخلی و آلودگی هوا رابطه مثبت وجوددارد و بین توان دوم تولید ناخالص داخلی و آلودگی هوا رابطه منفی (Uمعکوس) وجود دارد که در بلندمدت هم همین روابط صدق میکند. ضریبتعیین در کوتاه مدت مقدار عددی ۰.۹۹ دارد که نشان دهنده قدرت توضیحدهندگی بالا این مدل است.

Keywords:

, ARDL , کوزنتس , روابط کوتاه مدت , روابط بلندمدت , ایران , تولید ناخالص داخلی , کربن دی اکسید