اثر آبیاری تکمیلی و کاربرد برگی سالیسیلیک اسید بر عملکرد کمی و کیفی دانه و روغن بادام زمینی (Arachis hypogaea L.)

این آزمایش، به منظور ارزیابی عملکرد دانه و ترکیب اسیدهای چرب در روغن بادام زمینی (Arachis hypogaea L.) تحت تاثیر آبیاری تکمیلی و سالیسیلیک اسید در طی فصل های زراعی ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ به صورت کرت های خرد شده با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی و در سه تکرار در مزرعه آزمایشی مرکز تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان، آستارا (ایستگاه تحقیقاتی کانرود) اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل چهار سطح رژیم آبیاری از قبیل عدم آبیاری (به عنوان شاهد)، آبیاری در مرحله گل دهی، آبیاری در مرحله نمو غلاف ها، آبیاری در مرحله گل دهی + مرحله نمو غلاف ها و سه سطح سالیسیلیک اسید شامل ۱۰۰، ۲۰۰ و ۳۰۰ میکرومول در لیتر به ترتیب به عنوان کرت اصلی و فرعی بود. تنش خشکی عملکرد دانه، محتوای روغن دانه، عملکرد روغن، عملکرد پروتئین، درصد اسیدهای چرب لینولئیک، استئاریک و بیهنیک اسید روغن بادام زمینی را کاهش داد. ولی، درصد پروتئین دانه، اسیدهای چرب اولئیک، پالمیتیک و آراشیدیک اسید روغن بادام زمینی در واکنش به تنش خشکی افزایش پیدا کرد. کاربرد برگی سالیسیلیک اسید با غلظت ۳۰۰ میکرومول در لیتر در هر دو شرایط تنش خشکی و انجام آبیاری تکمیلی تمامی صفات اندازه گیری شده به استثنای اسیدهای چرب استئاریک و بیهنیک اسید را بهبود بخشید. بیشترین عملکرد دانه (۳۴۵۰ کیلوگرم در هکتار) بادام زمینی در واکنش به آبیاری تکمیلی در مراحل شروع گل دهی + تشکیل غلاف ها همراه با کاربرد سالیسیلیک اسید با غلظت ۳۰۰ میکرومول در لیتر به دست آمد. همچنین، کاربرد سالیسیلیک اسید با غلظت ۳۰۰ میکرومول در لیتر بیشترین میزان اولئیک اسید روغن بادام زمینی (۹۸/۶۰ درصد) را تحت شرایط عدم آبیاری (کشت دیم) نشان داد. بدین ترتیب، آبیاری تکمیلی و کاربرد برگی سالیسیلیک اسید می تواند در راستای ارتقای کمیت و کیفیت عملکرد دانه و روغن بادام زمینی تحت شرایط اقلیمی مشابه قابل توصیه باشد.

Keywords:

بادام زمینی , تنش خشکی , تنطیم کننده رشد گیاه , تولید محصول , عملکرد پروتئین