تثبیت سرب در یک خاک آهکی با استفاده از اصلاح کننده های آلی و معدنی

آلودگی خاک به فلزات سنگین به دلیل اثرات مخرب آن در محیط زیست مانند تهدید سلامتی انسان ها، مسمومیت گیاهان و اثرات طولانی مدتی که بر حاصلخیزی خاک می گذارند، تبدیل به یک نگرانی جهانی شده است. به منظور بررسی اثر اصلاح کننده های آلی (بیوچار ۴۲۰ و بیوچار ۶۴۰) و اصلاح کننده های معدنی (پومیس، لیکا، زئولیت و بنتونیت) در سه سطح صفر، ۱ و ۵ درصد وزنی بر تثبیت سرب در یک خاک آلوده، آزمایشی گلخانه ای با استفاده از گیاه ذرت به عنوان شاخص زیستی با سه تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی انجام گرفت. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد افزودن اصلاح کننده ها به خاک موجب کاهش غلظت سرب عصاره گیری شده با DTPA و EDTA شد. بیشترین کاهش غلظت سرب عصاره گیری شده با DTPA و EDTA در سطح ۵ درصد بیوچار ۶۴۰ و زئولیت مشاهده شد. بیشترین کاهش غلظت سرب در اندام هوایی و ریشه گیاه ذرت به ترتیب در خاک تیمار شده با اصلاح کننده های آلی (بیوچار ۴۲۰ و بیوچار ۶۴۰) و تیمار سطح ۵ درصد زئولیت مشاهده شد. بیشترین افزایش در ویژگی های رویشی گیاه مانند شاخص سبزینگی (SPAD)، تعداد برگ، در تیمار سطح ۵ درصد بیوچار ۶۴۰ و ارتفاع گیاه، شاخص سطح برگ، وزن خشک ریشه و اندام هوایی گیاه در تیمار سطح ۵ درصد بیوچار۴۲۰ نسبت به شاهد مشاهده شد. همچنین بیشترین میزان فعالیت آنزیم های سوپر اکسیددیسموتاز (SOD) و کاتالاز (CAT) در سطح ۵ درصد بنتونیت و پراکسیداز(PX) و آسکوربات پراکسیداز (ASP) در سطح ۱ درصد بیوچار ۴۲۰ مشاهده گردید که در مقایسه با شاهد، افزایشی معادل با ۱۴۷، ۱۰۱ ، ۱۹۷ و ۱۲۳ درصد داشته اند. اصلاح کننده های آلی (بیوچار ۴۲۰ و بیوچار ۶۴۰) و زئولیت بیشترین کاهش جذب سرب را نشان دادند که پتانسیل بالای این اصلاح کننده ها را در تثبیت سرب در خاک و کاهش تجمع سرب در گیاه را نشان می دهد.

Keywords:

پالایش , زیست فراهمی , ذرت , فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان