اثر مصرف کودهای زیستی و شیمیایی فسفر بر عملکرد دانه دو رقم سورگوم دانهای (Sorghum bicolor L.) در شرایط کم آبیاری

به منظور بررسی اثر کودهای بیولوژیک و شیمیایی فسفر در شرایط کم آبیاری بر ویژگیهای کمی دو رقم سورگوم دانهای، آزمایشی طی دو سال (۱۳۸۸ و ۱۳۸۹) در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران به صورت کرتهای دو بار خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. کرتهای اصلی به تیمارهای آبیاری در دو سطح: آبیاری کامل (IRN) و کم آبیاری به صورت آبیاری تا مرحله ۸-۶ برگی و سپس آبیاری در مراحل ۱۲-۱۰ برگی، آغاز گلدهی، آغاز دانه بندی و مرحله شیری شدن دانه (IRS)، کرتهای فرعی به عامل رقم در دو سطح شامل: رقم کیمیا (KI) و رقم سپیده (SE) و کرتهای فرعی فرعی به تیمارهای کودی در چهار سطح: بدون کود فسفر (P۰)، کود شیمیایی فسفر (P۱۰۰)، تلقیح بذر با باکتری سودوموناس فلورسنس و قارچ میکوریزا +۵۰ درصد کود شیمیایی فسفر (P۵۰+M+Ps) و تلقیح بذر با باکتری سودوموناس فلورسنس و قارچ میکوریزا (M+Ps) اختصاص یافتند. نتایج نشان داد که در شرایط آبیاری کامل عملکرد رقم سپیده kg/ha۹۵۰۸ بود و در شرایط کم آبیاری به kg/ha۷۱۹۲ کاهش یافت. در شرایط آبیاری کامل عملکرد رقم کیمیا kg/ha۱۰۳۶۸ برآورد شد و با اعمال تنش کم آبیاری به kg/ha۸۷۹۵ کاهش یافت. همچنین نتایج نشان داد که در هر دو تیمار آبیاری، استفاده از کود P۵۰+M+Ps میتواند جایگزین کود P۱۰۰ شود و بدین ترتیب تا حدودی مصرف کود شیمیایی فسفر کاهش یابد. در مجموع با استفاده از رقم کیمیا در شرایط تنش کم آبیاری به همراه مصرف کودهای بیولوژیک بخصوص کود بیولوژیک به همراه ۵۰ درصد کود شیمیایی فسفر عملکرد مطلوبی را میتوان به دست آورد.

Keywords:

سورگوم دانهای , میکوریزا , سودوموناس فلورسنس , تنش خشکی و کود زیستی