سنجش انرژی مصرفی و انتشار گازهای گلخانه ای بخش های اقتصادی استان کردستان

چکیده گسترده معرفی: یکی از موضوعات چالش برانگیز عصر حاضر تغییرات آب و هوایی و اثرات سوء آن می­باشد که ناشی از انباشت گازهای گلخانه ای در جو زمین است. از جمله راه­حل­های پیشنهادی برای مقابله با این چالش حرکت به سمت منابع انرژی پاک و جذب دی اکسید کربن به عنوان مثال از طریق جنگل­کاری است.  لذا پژوهش حاضر درصدد سنجش انرژی مصرفی و انتشار گازهای گلخانه­ای بخش­های اقتصادی استان کردستان و تعیین سهم جذب CO۲ جنگل­های استان می­باشد. در مطالعات پیشین تاکنون الگوی مصرف انرژی در سطح بخش­ها و در قالب محتوای انرژی در سطح استان مورد توجه قرار نگرفته است و نتوانسته­اند اثرات زیست­محیطی آن را برجسته سازند. از این رو این پژوهش در حال حاضر درصدد است در چارچوب الگوی داده-ستانده، وضعیت انرژی و گازهای گلخانه­ای استان کردستان را مورد سنجش قرار دهد و اثرات زیست محیطی حاصل از انتشار دی اکسیدکربن را برجسته سازد.    متدولوژی: هدف این پژوهش سنجش محتوای انرژی و گازهای گلخانه ای بخش های مختلف اقتصادی استان کردستان بر مبنای جدول داده-ستانده و تعیین سهم جذب دی اکسید کربن جنگل های استان است. مزیت تهیه جدول داده-ستانده منطقه ای این است که می­توان با اتکا بر آن توانمندی­های تولیدی منطقه، امکانات و محدودیت­های تولید و ساخت اقتصادی هر منطقه را شناسایی کرد و از آن­ها در توسعه منطقه استفاده کرد و با توسعه منطقه ای به توسعه ملی رسید. برای این منظور از جدول داده-ستانده و ترازنامه هیدروکربوری استفاده شده است. با استفاده از تکنیک تفکیک واردات و روش MFLQ و با توجه به آمارهای مربوط به حساب­های ملی و منطقه ای، جدول داده-ستانده استان کردستان برای سال­های ۱۳۹۵ (جهت نشان دادن جهت­گیری و سیاست­گذاری­های بخش­های اقتصادی)برآورد گردیده است. سپس با استفاده از این جدول، محتوای گازهای گلخانه ای مدنظر موردسنجش قرار گرفته شده است. در بحث ظرفیت جذب CO۲ جنگل های استان نیز با استفاده از مساحت پوشش گیاهی و میزان جذب سالانه هر هکتار جنگل، دی اکسید کربن منتشرشده و مقدار جنگل موردنیاز برای جذب دی اکسید کربن محاسبه شده است.   یافته­ها: نتایج پژوهش نشان می­دهند که به ترتیب بخش های حمل­ونقل و نیروگاه دارای بیشترین سهم در مصرف گازهای گلخانه ای استان هستند و بخش هایی که دارای تراز تجاری مثبت هستند، از مهم­ترین بخش هایی هستند که نیازمند تجدیدنظر و برنامه ریزی دقیق­تر می­باشند. همچنین، ظرفیت زیستی کردستان قریب به ۵۶۰ هزار هکتار است. حال آن­که مقدار جنگل لازم برای جذب بیش از ۶ میلیون هکتار است که با کسری مواجه می­باشد. لذا استان کردستان نیازمند سیاست­گذاری بلندمدت با استفاده از مطالعه ماهیت بخش ها از منظر میزان انتشار آلاینده­ها و تشخیص روابط بین فعالیت­های اقتصادی می­باشد.   نتیجه: در این پژوهش به­طور اجمالی محتوای گازهای گلخانه­ای کالاها و خدمات صادراتی، واردات (از دنیای خارج، از سایر مناطق)تقاضای نهایی و تراز تجاری برای سال ۱۳۹۵ با استفاده از جدول داده-ستانده در سطح بخش­های اقتصادی محاسبه شد. همچنین، میزان انتشار گاز دی­اکسید کربن و مقدار جذب جنگل­های استان موردبررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که بخش­های حمل­ونقل و نیروگاه دارای بیشترین سهم در مصرف گازهای گلخانه­ای استان هستند و همچنین بخش­هایی که دارای تراز تجاری مثبت هستند، از مهم­ترین بخش­هایی هستند که نیازمند تجدیدنظر و برنامه­ریزی دقیق­تر هستند.

Keywords:

جدول داده-ستانده , محتوای گازهای گلخانه ای , استان کردستان , جنگل ها