بررسی اثر رویشگاه بر کمیت و کیفیت مواد موثره مخروط های گیاه دارویی پیرو (Juniperus communis)

رشد و تولید گیاهان در اکوسیستم ها و رویشگاه های طبیعی مختلف، تحت تاثیر عوامل مختلف ازجمله ارتفاع از سطح دریا قرار دارد. پیرو با نام علمی Juniperus communis گیاهی همیشه سبز متعلق به تیره سرو و بومی اروپا می باشد و از مهمترین گیاهان رویشی ایران محسوب می شود. در این تحقیق به بررسی ترکیبات عصاره این گیاه در چهار رویشگاه مراتع ییلاقی هزارجریب بهشهر پرداخته شد. در هر رویشگاه در طول یک ترانسکت ۱۰۰ متری به فواصل ۳۰ متر از سه نقطه به طور تصادفی از پایه های مورد نظر مخروط گیاه جمع آوری شدند. سپس نمونه ها در هوای آزاد تحت سایه، خشک شد. عصاره گیاه با استفاده از روش استخراج با متانول جمع آوری شد و جهت شناسایی ترکیبات از دستگاه کروماتوگرافی گازی– طیف سنج جرمی (GC/MS) استفاده شد. جهت بررسی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و ارتباط آنها با کمیت و کیفیت عصاره نیز از خاک مجاور گیاه تا عمق ۳۰ سانتیمتری نمونه برداری شد. در مجموع ۳۱ ترکیب در عصاره مخروط شناسایی شدکه از این میان ترکیبات Sabinene، α-pinene، Germacrene D، Limonene و Diallyl phthalate دارای بیشترین مقدار بودند. رویشگاه فقط بر ترکیب α-Bisabolol موجود در عصاره مخروط اثر معنی داری داشت. ترکیبات دیگر تحت تاثیر رویشگاه نبودند. ترکیبات β-Thujene، Cinnamaldehyde،α-Terpinene ،  Dehydroabietic acid و  Trans Caryophyllene به طور انحصاری فقط در یک رویشگاه مشاهده شد. همچنین میان ۱۱ ترکیب با عناصر خاک همبستگی معنی داری مشاهده شد.

Keywords:

گیاه پیرو , مخروط , مواد موثره , هزارجریب