آموزش زبان فارسی برای اهداف دانشگاهی: در جستجوی رویکردهای کارآمد طراحی سرفصل درسی

کتاب درسی در فرایند یاددهی و یادگیری هنوز مهم ترین ابزار محسوب می شود. تدوین منابع آموزشی، چنانچه بر پایه ی رویکردهای علمی تدوین سرفصل درسی استوار باشد، امکان مدیریت بهینه ی زمان و فراهم سازی محتوای متناسب با نیازهای یادگیرندگان را فراهم می کند. گزینش رویکرد مناسب نیز بدون انجام پژوهش های علمی میسر نیست. در حوزه ی تالیف منابع آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان برای اهداف دانشگاهی، مشخص نیست که کتاب های درسی تدوین شده تا کنون بر پایه کدام یک از رویکردهای طراحی سرفصل درسی تدوین شده اند. پژوهش حاضر با این هدف انجام گرفته است که مشخص کند کدام یک از رویکردهای طراحی سرفصل درسی برای آموزش زبان فارسی با اهداف دانشگاهی کارآمد است. داده های این پژوهش میدانی با استفاده از پرسشنامه ی محقق ساخته گرداوری شده است. در این پژوهش، ۴۸ مدرس آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان مراکز دانشگاهی به صورت تصادفی شرکت جسته اند. نتایج حاصل از واکاوی داده ها نشان می دهد که طرح درس های یادگیری آمیخته ی محتوا و زبان، محتوابنیان و موضوعی از نظر میزان کارآمدی برای فارسی آموزان با اهداف دانشگاهی به ترتیب در رتبه های نخست تا سوم و طرح های درسی تکلیف بنیان، متن بنیان و ساختارگرا/دستورگرا در رتبه های هفتم تا نهم قرار می گیرند. یافته های این مطالعه با نتایج پژوهش های پیشین که بر رویکرد طراحی سرفصل تکلیف بنیان تاکید دارند، همپوشانی ندارد و به مدرسان آموزش زبان فارسی دانشگاه ها کمک خواهد کرد تا متناسب با نیازهای دانشگاهی دانشجویان خارجی پذیرفته شده ی رشته های گوناگون دانشگاه های داخل و خارج کشور به تدوین منابع آموزشی بپردازند.

Keywords:

طراحی سرفصل , رویکرد , زبان فارسی , اهداف دانشگاهی , اهداف ویژه