اثربخشی گروه درمانی شناختی-رفتاری بر بهزیستی روان شناختی و تاب آوری دانش آموزان با نشانگان افسردگی

زمینه و هدف: نوجوانان به علت اینکه در سنین حساسی هستند ممکن است از نظر روا­ن­شناختی و جسمانی دچار تغییرات زیادی شوند که در صورت عدم توجه منجر به مشکلات غیرقابل جبرانی شود. در این راستا، مطالعه حاضر با هدف بررسی اثربخشی گروه­ درمانی شناختی-رفتاری بر بهزیستی روان­ شناختی و تاب­ آوری دانش ­آموزان با نشانگان افسردگی انجام شد. روش­: روش پژوهش حاضر شبه­تجربی و طرح آن به صورت پیش ­آزمون-پس­ آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل دانش ­آموزان با نشانگان افسردگی دوره متوسطه یکم ناحیه دوم شهر رشت در نیم­سال دوم تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ بود. نمونه مورد مطالعه شامل ۳۰ دانش ­آموز که با استفاده از روش نمونه­ گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در گروه ­های آزمایش و گواه جایدهی شدند. ابزار گردآوری شامل پرسشنامه افسردگی (بک، ۱۹۹۶)، بهزیستی روان­شناختی (ریف، ۱۹۸۹) و پرسشنامه تاب­ آوری (کانر و داویدسون، ۲۰۰۳) بود. گروه آزمایش هشت جلسه ۹۰ دقیقه ­ای گروه ­درمانی شناختی-رفتاری کمفیس و جاکویین (۱۹۹۵) را دریافت کردند، ولی گروه گواه هیچ مداخله ­ای دریافت نکردند. در پایان داده ­های به دست آمده با آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره تحلیل شدند. یافته­ ها: نتایج نشان داد که گروه ­درمانی شناختی- رفتاری به صورت معناداری موجب افزایش استقلال (۴۱/۱۹)، تسلط بر محیط (۴۶/۵۷)، رشد شخصی (۸۷/۹۰)، ارتباط مثبت با دیگران (۲۳/۶۴)، هدفمندی در زندگی (۵۳/۵۱)، پذیرش خود (۵۴/۴۶)، و تاب­آوری (۰۱/۷۶) دانش ­آموزان با نشانگان افسردگی می­ شود (۰۱/۰>P).   نتیجه­ گیری: بر اساس یافته ­های به­دست آمده می ­توان نتیجه­ گیری کرد که درمان شناختی - رفتاری گروهی با فعال­سازی رفتاری توانسته است باعث افزایش بهزیستی روان­شناختی و تاب­آوری شود. از آنجایی که افسردگی می­تواند عملکرد تحصیلی دانش ­آموزان را تحت تاثیر قرار دهد، لازم است مداخلات زودهنگام در این زمینه انجام شود.

Keywords:

Psychological well-being , resilience , depression , cognitive-behavioral group therapy , students , بهزیستی روان شناختی , تاب آوری , افسردگی , گروه درمانی شناختی - رفتاری , دانش آموزان