امکان استنباط نظام عدالت به مثابه انصاف از درون گفتمان های جمهوری اسلامی

مفهوم عدالت و نظام مبتنی بر آن همواره از موضوعات مهم اندیشه و فلسفه سیاسی بوده است. جان رالز از بزرگ ترین فلاسفه سیاسی معاصر غرب در کتاب عدالت به مثابه انصاف می کوشد در برداشتی سیاسی از عدالت ، لوازم تحقق بیشترین آزادی و برابری ممکن برای شهروندان جامعه ای دموکراتیک را شرح دهد. چارچوب نظری مقاله نظریه عدالت به مثابه انصاف است و روش تحقیق تحلیل گفتمان است . پرسش اصلی این است که تا چه میزان امکان استنباط نظام عدالت به مثابه انصاف به روایت رالز از درون گفتمان های جمهوری اسلامی وجود دارد؟ در این ارتباط یکی از مباحث عمده ، بحث درباره نسبت مصالح عمومی و مصالح یا خیرهای فردی و گروهی است چرا که از نظر رالز نظام عدالت ، حوزه نهادینه شده مصالح عمومی است که به واسطه نهادهای ساختار اساسی جامعه که آن نیز ملازم با وجود کشور یا دولت-ملت است جاری می شود .در این راستا آراء مرتضی مطهری و عبدالله جوادی آملی دو روحانی سرشناس به عنوان مفهوم پردازان اصلی تحلیل گفتمان عدالت که بالقوه می توان امکان استخراج نظریه عدالتی نزدیک به عدالت به مثابه انصاف را از آن احصا کرد، بررسی شده است. نتیجه اینکه دیدگاه مطهری استعداد بیشتری برای تفسیر نظام عدالت به مثابه انصاف در گفتمان اسلام سیاسی دارد تا دیدگاه جوادی آملی.

Keywords:

عدالت , جمهوری اسلامی , مصالح عمومی , حق , خیر , گفتمان