بررسی هیستولوژیک و بیوشیمیایی اثر عصاره هیدرواتانولی نسترن کوهی بر مسمومیت کلیوی القاشده با جنتامایسین

جنتامایسین آنتی­بیوتیکی است که به طور وسیعی علیه عفونت­های گرم منفی استفاده می­شود. اما کاربرد کلینیکی آن به علت مسمومیت کلیوی محدود شده­است. استرس اکسیداتیو نقش مهمی در مسمومیت القاشده با جنتامایسین دارد. مطالعات نشان داده است که میوه گیاه نسترن کوهی دارای اثرات آنتی اکسیدانی، ضدجهشی و ضدسرطانی است. هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر حمایتی عصاره میوه نسترن کوهی بر مسمومیت کلیوی القا شده با جنتامایسین در رت­ها است. سی سر رت نژاد ویستار به پنج گروه تقسیم شدند که شامل: گروه اول (گروه کنترل): ۱ میلی لیتر نرمال سالین به شکل دهانی، گروه دوم: ۱۰۰ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن جنتامایسین به صورت درون صفاقی، گروه سوم: ۲۰۰ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدنی عصاره میوه نسترن کوهی و به دنبال آن ۱۰۰ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدنی جنتامایسین، گروه چهارم: ۴۰۰ میلی­گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدنی عصاره میوه نسترن کوهی و به دنبال آن ۱۰۰ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن جنتامایسین و گروه پنجم: دریافت ۴۰۰ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدنی عصاره میوه ی نسترن کوهی به تنهایی و به صورت دهانی. نفروتوکسیسیتی بوسیله میکروسکوپ نوری از لحاظ هیستوپاتولوژیکی بررسی شد و از نظر بیوشیمیایی سطح اوره و کراتینین سرم خون مورد ارزیابی قرار گرفت. وزن نسبی کلیه در گروه تیمار با جنتامایسین نسبت به گروه کنترل، به شکل معنی داری (p<۰.۰۵) افزایش یافت، درحالی که افزودن عصاره نسترن کوهی، شاخص وزن نسبی کلیه را به نزدیک سطح کنترل کاهش داد. در حیواناتی که با جنتامایسین تیمار شده بودند، سطح اوره سرمی و کراتینین نسبت به گروه کنترل به شکل معنی­داری (p<۰.۰۰۱) افزایش یافت. در صورتی که تیمار همزمان با عصاره نسترن کوهی با دوز بالا (۴۰۰ میلی­گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن) و جنتامایسین، شاخص­های بیوشیمیایی نشانگر مسمومیت کلیوی را که شامل اوره و کراتینین بودند را به شکل معنی داری کاهش داد. بررسی هیستومورفولوژیکی، نکروز و غیراپی تلیالی شدن سلول­های لوله پیچیده نزدیک واقع در قشر کلیه استازیس گلومرولی و ارتشاح سلول­های التهابی به قشر کلیه­ها را در نتیجه تیمار با جنتامایسین نشان داد. این درحالی است که تیمار همزمان با عصاره نسترن کوهی و جنتامایسین، تخریب بافتی را کاهش داد. این مطالعه نشان داد که عصاره نسترن کوهی اثر حمایتی بر تخریب کلیوی القاشده با جنتامایسین دارد. لذا، این مکمل به عنوان یک آنتی­اکسیدانت تخریب کلیوی ناشی از تیمار با جنتامایسین را کاهش داد.   .

Keywords:

creatinine , gentamicin , kidney , rat , urea , اوره , جنتامایسین , رت , کراتینین , کلیه