شناسایی مولفه ها و شاخص های مدل جدید هدایت تحصیلی: کاربردی در رفاه اجتماعی دانش آموزان و خانواده

مقدمه: هدایت تحصیلی و نقش آن در ارتقا شاخصهای رفاه اجتماعی دانش آموزان و خانواده ها از مهم ترین دغدغه های نظام آموزشی و تصمیم سازان امر توسعه در هر کشور است. هدف از مطالعه حاضر شناسایی مولفه ها و شاخصهای مدل جدید هدایت تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه نظام آموزشی ایران با روش دلفی فازی بوده است. روش: پژوهش با توجه به ماهیت آن توصیفی و با توجه به هدف تعریف شده، از نوع کاربردی است و بر اساس شیوه انجام آن، پیمایش بوده است. جامعه آماری پژوهش را خبرگان، معلمان و مشاوران منتخب و متخصص درزمینه هدایت تحصیلی در مدارس متوسطه تشکیل دادند. ابزار گرداوری داده ها، مصاحبه و پرسشنامه بود و از تکنیک دلفی فازی استفاده شده است. نمونه آماری پژوهش ۲۶ نفر بودند که با روش نمونه گیری غیراحتمالی و استراتژی گلوله برفی انتخاب شدند. یافته ها: از بین ۱۸ مولفه شناسایی شده، ۱۳ مولفه شامل آمایش منطقه (۳۵/۹)، رسانه- فضای مجازی (۳۵/۹)، آینده پژوهی بازارکار (۸۲/۱۰)، علاقه (۳۶/۹)، کنترل درونی دانش آموز (۴۱/۱۰)، مولفه های نگرشی (۴۱/۱۰)، صفات شخصیتی پایدار (۰۹/۹)، نظام ارزشی (۴۴/۱۰)، توان حرفه ای مشاور (۴۴/۱۰)، توان حرفه ای معلم (۶۱/۱۴)، قدرت آزمونهای استاندارد (۹۰/۱۱)، مدیریت و مهارت والدین (۳۶/۱۱) و توانمندی عوامل سازمانی (۳۶/۱۱) که میزان معناداری آنها بیشتر از حد آستانه (۹۴/۸) بود، به عنوان مولفه های اصلی در شکل گیری سه شاخص شخصیتی، اجتماعی، فنی و مهارتی مدل جدید هدایت تحصیلی دوره متوسطه انتخاب شدند. بحث: شناسایی مولفه ها و شاخصهای مدل جدید، بسترهای مناسبی را برای اجرای صحیح هدایت تحصیلی در راستای تامین رفاه اجتماعی دانش آموزان متوسطه فراهم می کند که پیامدهای مثبتی همچون رضایت درونی در شغل و زندگی، اصلاح هرم شغلی جامعه، سلامت روان، یادگیری مادام العمر و درنهایت توسعه کشور را به همراه دارد.

Keywords:

Educational guidance , Labor market futures research , Value system , Internal satisfaction , Social welfare , هدایت تحصیلی , آینده پژوهی بازار کار , نظام ارزشی , رضایت درونی , رفاه اجتماعی