بررسی اثرات گوارش پذیری و میزان گاز تولیدی علوفه های اسپرس و یونجه در شرایط برون تنی با افزودن سطوح مختلف پودر بومادران و زنجبیل

چکیده مبسوط مقدمه و هدف: متخصصین تغذیه دام به دنبال ترکیباتی جایگزین، با توانایی بهبود فرایند تخمیر می باشند. مانند این ترکیبات جایگزین می توان به پروبیوتیک ها و گیاهان دارویی اشاره کرد. از بین گیاهان دارویی که خاصیت ضدمیکروبی هم دارند می توان بومادران و زنجبیل را نام برد. هدف از این پژوهش بررسی اثرات پودر بومادران و زنجبیل بر گوارش پذیری و میزان گاز تولیدی علوفه های اسپرس و یونجه در شرایط برون تنی بود. مواد و روش ها: بدین‎منظور اندازه گیری گوارش پذیری برون تنی علوفه یونجه، اسپرس و مخلوط ۵۰ درصد یونجه و ۵۰ درصد اسپرس در اثر استفاده از پودر بومادران و زنجبیل به روش تیلی و تری اصلاح شده هلدن انجام گرفت. سطوح مختلف پودر بومادران و زنجبیل در سه سطوح صفر، ۱/۵ و ۳ درصد به سرنگ های ۱۰۰ میلی لیتری حاوی علوفه های یونجه، اسپرس و مخلوط یونجه و اسپرس اضافه گردید و میزان گاز تولیدی با انکوباسیون سرنگ ها در زمان های ۲، ۴، ۶، ۸، ۱۲، ۲۴، ۴۸، ۷۲ و ۹۶ ساعت اندازه گیری و داده های حاصل در قالب طرح کاملا تصادفی تجزیه وتحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان دادند که افزودن ۳ درصد زنجبیل و پودر بومادران در علوفه اسپرس گوارش پذیری ماده خشک از ۵۵/۷۱ به ۶۸/۷۶ و ۷۴/۶۵ درصد (۰/۰۴۵۸=p)، گوارش پذیری ماده آلی در ماده خشک از ۵۲/۶۲ به ۶۴/۹۵ و ۶۲/۰۹ درصد (۰/۰۴۶۸=p) و انرژی قابل متابولیسم از ۸/۴۲ به ۱۰/۳۹ و ۹/۹۳ مگاژول برکیلوگرم ماده خشک (۰/۰۴۸۹=p) به روش هلدن را به‎ترتیب افزایش داد. درحالی که استفاده از زنجبیل و پودر بومادران تاثیر معنی داری بر گوارش پذیری ماده آلی، گوارش پذیری ماده آلی در ماده خشک و انرژی قابل متابولیسم یونجه و مخلوط یونجه- اسپرس ایجاد نکرد. نتایج مربوط به گوارش پذیری به‎روش مک نیون نشان داد که افزودن ۱/۵ و ۳ درصد پودر بومادران و زنجبیل در علوفه اسپرس و یونجه توانست سبب کاهش میزان گاز تولیدی در زمان های ۳، ۶، ۱۲، ۲۴، ۴۸، ۷۲، ۹۶ و ۱۲۰ ساعت انکوباسیون گردد. اما افزودن پودر بومادران و زنجبیل بر مخلوط یونجه- اسپرس تاثیر معنی داری بر میزان گاز تولیدی ایجاد نکرد. نتایج به‎روش آزمون گاز نشان داد افزودن ۱/۵ و ۳ درصد بومادران و زنجبیل در علوفه اسپرس و یونجه سبب کاهش میزان گوارش پذیری ماده آلی، کل اسیدهای چرب زنجیرکوتاه و انرژی قابل متابولیسم نسبت به گروه شاهد گشت. در این میان ۳ درصد زنجبیل بیشترین اثر کاهشی را بر میزان گوارش پذیری ماده آلی از۶۷/۸۰ به ۵۰/۱۴ و ۴۵/۹۹ درصد (۰/۰۰۹۲=p)، کل اسید چرب های زنجیرکوتاه از ۱/۷۷ به ۰/۷۶ و ۰/۶۶ میلی‎مول (۰/۰۱۸۳=p) و انرژی قابل متابولیسم از۹/۸۸ به ۷/۴۷ و ۶/۷۹ مگاژول برکیلوگرم ماده خشک (۰/۱۶۷=p) به‎ترتیب در علوفه اسپرس داشت. همچنین این روند کاهشی مشابهی در علوفه یونجه برای فراسنجه های تغذیه ای آزمون گاز نیز ادامه داشت. مخلوط یونجه و اسپرس با افزودن سطوح مختلف بومادران و زنجبیل تحت تاثیر قرار نگرفت. نتیجه گیری: بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش افزودن سطوح ۱/۵ و ۳ درصد پودر بومادران و زنجبیل در علوفه اسپرس و یونجه نتوانست میزان گاز تولیدی و فراسنجه های حاصل از آزمون گاز را بهبود بخشد.

Keywords:

Alfalfa , Gas Production , Ginger , Sainfoin , Yarrow. , اسپرس , بومادران , زنجبیل , گاز تولیدی , یونجه