کاربرد مدل های زمین آماری و فرکتالی سرعت-حجم به منظور تعیین سرعت های لایه ای و فشارهای سازندی در یکی از میادین جنوب غرب ایران

در روش های لرزه ای، تخمین فشارهای سازندی با تبدیل سرعت لرزه ای به فشار منفذی و همسان سازی آن با نگار سرعت و کالیبراسیون نتایج با فشار موثر حاصل از آزمایش چاه به دست می آید. این مطالعه در زمینه مطالعات سرعت در یکی از میادین دشت آبادان واقع در جنوب غربی ایران است که سازندهای هدف عموما کربناته بوده و به جز سازند کژدمی فاقد میان لایه های شیل هستند. این مقاله براساس داده های ۲۳ حلقه چاه و تعبیر و تفسیر داده های لرزه ای صورت پذیرفته و مدل های سرعت فشاری و برشی از مدل های زمین آماری ترکیبی، تعیین شده و با مدل های فرکتالی ناشی از روش مقدار-حجم به خصوص مدل سرعت-حجم مورد مقایسه قرار گرفته اند. براساس داده های VSP، حداکثر سرعت لایه ای در محدوده m/s ۲۹۰۰–۲۷۶۰ در سمت شمال شرق مربوط به سازند گوتنیا است. جهت مطالعات فشار شکست سازند نیز مدل سازی مکعب سرعت برشی با استفاده از مغزه های چاه اکتشافی و نگار سرعت برشی انجام شده که مکعب نهایی با ضریب همبستگی ۹۵/۰ برای داده های نگار سرعت برشی حاصل از داده های تخلخل، لیتولوژی و داده های اصلی سرعت برشی DSI تعیین شد. مقادیر نهایی مقاومت صوتی وارون سازی شده در اعماق بیشتر میدان اکثرا در محدوده (m/s)*(g/cm۳) ۱۵-۸ هزار است که در محدوده سازند های آهکی می تواند قرار گیرد. براساس محاسبه ماتریس لوگرشیو حاصل از مدل فرکتالی مقدار-حجم، بیشترین میزان تطبیق نهایی در بازه های سنگ آهک غالب به میزان ۷۴/۰ محاسبه شده است. این نشان از تطابق بالای مدل مکعب سرعت فشاری با استفاده از ترکیب شبیه سازی گوسی متوالی توام با کوکریجینگ و مقاومت صوتی حاصل از وارون سازی و نیز مدل سازی فرکتالی سرعت-حجم است. همچنین براساس واریوگرام های مدل نهایی مکعب سرعت فشاری، میزان سقف واریوگرام و ناهمسان گردی در جهت عمودی به ترتیب ۳۴/۰ و m ۹۶ و در جهت های افقی اصلی و فرعی به ترتیب ۹۶/۰ و m ۱۱۸۵۰ است.

Keywords:

مدل سازی سرعت لرزه ای , مکعب سرعت فشاری , وارون سازی مقاومت صوتی , فشار سازندی , مدل فرکتالی سرعت- حجم