مقایسه اثربخشی آموزش یادگیری مغزمحور و آموزش خودتنظیمی بر کارکردهای اجرایی دانش آموزان با اختلال یادگیری در خواندن

زمینه و هدف: از آن جایی که آموزش و رشد کارکردهای اجرایی نقش اساسی در گسترش توانمندی های تحصیلی، آموزشگاهی و اجتماعی دارند و دانش آموزان با اختلالات یادگیری به سبب ضعف در این موارد در مولفه­های مربوط به کارکردهای اجرایی، در اهداف آموزشی نیز با مشکلاتی مواجه هستن؛ لذا هدف پژوهش حاضر، مقایسه اثربخشی آموزش یادگیری مغزمحور و آموزش خودتنظیمی بر کارکردهای اجرایی دانش آموزان بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر، با توجه به اهداف از نوع پژوهش های کاربردی و به لحاظ شیوه جمع آوری داده ها،  از نوع نبمه آزمایشی بود که در آن از طرح پیش آزمون –پس آزمون فوری و با تاخیر همراه با گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانش آموزان دختر ناحیه دو شهر کرمان به حجم ۶۵۱۵ نفر تشکیل دادند. نمونه این پژوهش،۶۰ نفر از دانش آموزان دختر ۱۰ سال بود که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. درون هر خوشه، افراد به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. در هر گروه گواه و گروه­های آموزش یادگیری مغزمحور و خودتنظیمی ۲۰ دانش آموز  قرار گرفت و هر گروه به مدت ۱۶ جلسه ۴۵ دقیقه ای در حیطه  کارکردهای اجرایی آموزش دیدند. در انتهای آموزش یک آزمون فوری و دو ماه بعد به منظور ارزیابی پایداری مداخله، آزمون پیگیری از دانش آموزان در هردو گروه آموزشی به عمل آمد. ابزار اندازه گیری این پژوهش، به ترتیب  کتاب خواندن پایه چهارم، آزمون استروپ (۲۰۰۶)، آزمون دسته بندی کارت های ویسکانسین (۱۹۴۸)، آزمون عملکرد مداوم (۱۹۵۶)، آزمون ان-بک بود. داده های این پژوهش با آزمون اندازه گیری مکرر در چهارچوب تحلیل کوواریانس چند متغیره با استفاده از نرم افزار SPSS-V.۲۴  انجام شد. یافته ها: نتایج بیان گر آن بود که بین میزان اثربخشی آموزش یادگیری مغزمحور و آموزش خودتنظیمی بر کارکردهای اجرایی با اختلال یادگیری در خواندن تفاوت وجود داشت. بدین معنا که میزان افزایش در گروه آموزش یادگیری مغزمحور در متغیر، عملکرد اجرایی بیشتر از گروه آموزش خودتنظیمی بوده است. (۰۵/۰ < p). نتیجه گیری: بنابراین می توان نتیجه گرفت از آموزش ها به ویژه آموزش یادگیری مغز محور به عنوان راهبرد کارآمد و موثر در جهت ارتقاء عملکرد و مهارت های دانش آموزان به ویژه فراگیران نارساخوان بهره گرفت.

Keywords:

Brain-based learning , self-regulation , executive functions , reading disorder , یادگیری مغزمحور , خودتنظیمی , کارکردهای اجرایی , اختلال خواندن