روند تغییرات تبخیر و تعرق پتانسیل در شهرستان های اصفهان و رشت

تبخیر و تعرق یکی از مهم ترین اجزاء چرخه هیدرولوژیکی برای برنامه ریزی سامانه های آبیاری و مدل های هیدرولوژیکی بیلان آب است. در این مطالعه تبخیر و تعرق با استفاده از روش فائو پنمن- مانتیث (FAO Penman-Monteith) برای ایستگاه های هواشناسی سینوپتیک شهرستان های رشت و اصفهان واقع در بخش های مرکزی و شمالی ایران در دوره آماری ۱۳۹۰-۱۳۴۹ و برخی از مهم ترین متغیرهای هواشناسی موثر بر آن در دو مقیاس فصلی و سالانه محاسبه شد. افزون بر این، روند تغییرات آن ها تجزیه و تحلیل و مورد مقایسه قرار گرفت. برای این کار از آزمون ناپارامتری من کندال و آزمون پارامتری تحلیل رگرسیون استفاده شد. نتایج نشان دادکه در مقیاس سالانه تغییرات تبخیرتعرق در شهرستان رشت روند معنی دار افزایشی و در شهرستان اصفهان روند معنی دار کاهشی (در سطح معنی داری ۵ درصد) داشته اند. در این ایستگاه ها روند تغییرات دما افزایشی و حداقل رطوبت نسبی کاهشی و البته شدیدتر از سایر متغیرها بود. در مقیاس فصلی ترکیبی از روندهای مثبت و منفی در ایستگاه های مورد بررسی مشاهده شد. در اصفهان روند تغییرات تبخیر و تعرق به جز در فصل زمستان در سایر فصول سال منفی (در سطح معنی داری ۵ درصد) بود. در رشت روند تغییرات تبخیر و تعرق به جز در فصل بهار در سایر فصول سال مثبت (در سطح معنی داری ۵ درصد) بوده است. در بین متغیرهای مورد بررسی، تعداد ساعات آفتابی در دو مقیاس فصلی و سالانه روندی افزایشی (در سطح معنی داری ۵ درصد) داشته است. حداقل و حداکثر درجه حرارت هوا در مقیاس سالانه در هر دو ایستگاه روند صعودی (در سطح معنی داری یک درصد) داشته است. مقایسه نتایج حاصل از بررسی روند تغییرات تبخیر و تعرق پتانسیل و دما توسط هر دو آزمون بیان گر وجود پدیده تناقض در روند پارامتر تبخیر در اصفهان بوده است.

Keywords:

رگرسیون , سری زمانی , ایستگاه - SAS