همزیستی با جنگل: دانش سنتی اکولوژیکی جنگل نشینان ارسباران در استفاده از درختان جنگلی

دانش سنتی اکولوژیک دانش انباشته شده، مهارت ها و تکنیک های جامعه خاص است که از تعامل مستقیم با محیط زنده منتج شده است. این پژوهش با هدف بررسی دانش سنتی اکولوژیک روستاییان جنگل های ارسباران در مورد استفاده های چوبی، علوفه ای و دارویی از درختان جنگلی محیط آنها انجام گرفته است. جامعه انسانی مورد مطالعه در تحقیق حاضر اهالی روستاهای کلاثور، خریل، خوینه رود و بالان از شهرستان کلیبر و روستای وایقان از شهرستان خداآفرین بودند. روش پژوهش مردم نگاری است و ابزار جمع آوری اطلاعات شامل مصاحبه ساختارنیافته، نیمه ساختاریافته و مشاهده مشارکتی است. نتایج نشان داد که دانش محلی استفاده از اندام های مختلف درختان در پنج بخش استفاده های سوختی، علوفه ای، دارویی، ساخت ابزار و مصالح ساختمانی است. در کل جامعه محلی مورد بررسی از بیست گونه چوبی استفاده می کنند. هشت گونه چوبی دارای اندام هایی برای استفاده های دارویی اند. تیره رز بیشترین گونه های مورد استفاده و گونه بلوط بیشترین مجموع استفاده ها را دارند. غنای دانش موجود برای استفاده های محلی، به دلیل در دسترس بودن منابع جایگزین برای برخی استفاده ها و همچنین راحتی دسترسی به انواع درختان برای استفاده های مختلف، متفاوت است.

Keywords:

جنگل های ارسباران , خوینه رود , دانش بومی , زبان ترکی , کلاثور , محصولات غیرچوبی