تاثیر تاج پوشش گونه چوج (Salvadora persica) به عنوان درخت پرستار در استقرار اولیه درختان و درختچه های جنگلی

در این بررسی ۱۵ قطعه نمونه ۱۰ آری در رویشگاه های طبیعی چوج در استان هرمزگان که در آن ها چوج به صورت گروهی و دست کم بیش از۳ اصله درکنار یکدیگر قرار گرفته بودند انتخاب شدند. در هر قطعه نمونه، تعداد، قطر تاج و  تعداد ریشه جوش های درختان چوج اندازه گیری شد و درختان و درختچه های همراه در زیر و خارج از تاج پوشش چوج مشخص شد و خصوصیات کمی آن ها شامل تعداد کل گیاهان همراه، تعداد گیاهان زیر تاج پوشش، تعداد گیاهان خارج تاج پوشش و نوع گونه های همراه نیز مورد شمارش قرار گرفت. در این بررسی در مجموع ۶۸ اصله درخت چوج مورد اندازه گیری قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تراکم درخت در رویشگاه های طبیعی چوج در استان هرمزگان به طور میانگین ۶۱- ۳۷  درخت در هکتار، قطر تاج ۳/۹- ۶/۶ متر و تعداد ریشه جوش ها ۸۴- ۱۶ اصله در هر قطعه نمونه بود. کل گیاهان همراه در هر قطعه نمونه ۶۰- ۹ عدد، گیاهان زیر تاج پوشش چوج ۳۲- ۳ عدد، گیاهان خارج از تاج پوشش چوج ۴۹- ۳ عدد و تنوع گونه های همراه ۶- ۲ گونه درختی و درختچه ای در هر قطعه نمونه بود. به طور کلی ۱۴ گونه درختی و درختچه ای به صورت گیاهان همراه چوج وجود داشت که  فقط ۶ گونه شامل گونه های افدرا (Ephedra foliata)، دهیر (Lycium shawii)، سوئدا (Suaeda fruticosa)، کنار (Ziziphus spina-christi)، کهورمعمولی (Prosopis cineraria) و کهور دره ای (Prosopis koelziana) در زیر تاج پوشش چوج قرار داشتند. گونه افدرا فقط در زیر تاج پوشش چوج مشاهده شد، ولی گونه های دیگر به طور نسبی هم در زیر و هم در خارج تاج پوشش چوج وجود داشتند. در بین آن ها، گونه هایی مثل سوئدا (۴/۸۵ درصد) و دهیر (۱۰۰- ۳/۷۹ درصد) بیشتر در زیر تاج پوشش چوج مشاهده شدند و به آن وابستگی بیشتری نشان دادند. گونه های دیگر که اغلب، فرم رویشی درختی داشتند، در زیر و خارج تاج پوشش چوج (کنار ۶/۵۴ – ۰ درصد، کهور دره ای ۴/۵۲ – ۰ درصد و کهور معمولی ۵۰ – ۰ درصد) کم و بیش به طور یکسان مشاهده شدند.

Keywords:

چوج , گیاه پرستار , تاج پوشش , منطقه رویشی خلیج و عمانی , استان هرمزگان