بررسی امکان تهیه نقشه پراکنش توده های زیرآشکوب شمشاد خزری (Buxus hyrcana) با تصاویر طیفی فصل خزان ماهواره آیکونوس (مطالعه موردی: ذخیره گاه شمشاد خیبوس– انجیل سی، مازندران)

با توجه به اهمیت شمشاد خزری (Buxus hyrcana ) به عنوان گونه همیشه سبز و زیراشکوب جنگل های هیرکانی و ضرورت شناخت سطح پراکنش آن، در پژوهش پیش ­رو قابلیت تصویر فصل خزان چندطیفی ماهواره آیکونوس در تهیه نقشه پراکنش شمشاد در بخشی از منطقه حفاظت شده جنگلی خیبوس- انجیل­ سی مازندران بررسی شد. تطابق هندسی تصاویر آیکونوس با استفاده از تصویر پانکروماتیک ماهواره Pleiades از همین منطقه که پیشتر با استفاده از نقاط کنترل زمینی و ارتفاعی برداشتی توسط سامانه موقعیت ­یاب جهانی تفاضلی زمین مرجع شده بودند، با RMSE کمتر از یک پیکسل انجام شد. نقشه واقعیت زمینی نمونه ­ای با سه طبقه غیرجنگل، جنگل پهن­ برگ بدون زیرآشکوب شمشاد و جنگل پهن­ برگ دارای زیرآشکوب شمشاد به کمک DGPS برداشت و تهیه شد. پس از ایجاد شاخص های گیاهی، تفکیک ­پذیری طبقات با معیار واگرایی تبدیل شده با استفاده از ۷۵ درصد از واقعیت زمینی به عنوان نمونه های تعلیمی بررسی شد. طبقه­ بندی نظارت شده با الگوریتم­ های مختلف پارامتریک (حداکثر احتمال، فاصله ماهالونوبیس، حداقل فاصله، متوازی­ السطوح) و ناپارامتریک (ماشین ­بردار­ پشتیبان) روی باندهای اصلی و بهترین ترکیب باندی انجام شد و صحت نتایج طبقه­بندی با ۲۵ درصد نمونه های نقشه واقعیت زمینی ارزیابی شد. نتایج نشان داد که نتیجه طبقه­ بندی با الگوریتم ماشین بردار پشتیبان هم با باندهای اصلی و هم با بهترین ترکیب باندی دارای بهترین صحت کلی و ضریب کاپا (به ترتیب ۹۷/۸۷ درصد و ۰/۹۶) در مقایسه با دیگر الگوریتم های مورد استفاده بود. نتایج نشان داد که تصویر چند­طیفی فصل خزان ماهواره آیکونوس قابلیت زیادی در تهیه نقشه پراکنش شمشاد داشت و کارایی الگوریتم ناپارامتریک ماشین بردار پشتیبان در مقایسه با الگوریتم های دیگر بیشتر بود.

Keywords:

الگوریتم های پارامتریک و ناپارامتریک , جنگل های هیرکانی , شاخص گیاهی , ضریب کاپا , ماشین بردار پشتیبان