شناسایی سکونتگاه های روستایی در معرض خطر وقوع زمین لغزش در زیست بوم های عشایری (مطالعه موردی: شهرستان پاوه)

مقدمه: با توجه به وجود روستاهای متعدد در زیست­بوم­های عشایری و اثرات مخرب جانی، مالی و زیست­محیطی یلایای طبیعی، شناسایی سکونتگاه­های روستایی واقع در خطر زمین لغزش به­عنوان یکی از شایع­ترین مخاطرات طبیعی در جهان و ایران، می­تواند در مدیریت این نوع از بحران­ها موثر باشد.هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر شناسایی سکونتگاه­های روستایی در معرض خطر وقوع زمین لغزش در زیست­بوم عشایری پاوه است.روش ­شناسی تحقیق: جهت دستیابی به اهداف این پژوهش کمی و کاربردی، از ۱۸ عامل موثر بر زمین لغزش و برای وزن­دهی به آن­ها از نظرات ۱۵ نفر از اساتید دانشگاهی، محققان و کارشناسان استفاده شده است. برای استخراج نقاط زمین لغزش موجود از تصاویر راداری سنتنیل ۱ در محیط نرم­افزار Snap و Google Earth بهره گرفته شده و جهت تجزیه و تحلیل داده­ها از نرم­افزار ArcGIS با روش همپوشانی فازی استفاده به عمل آمده است.قلمروجغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این مطالعه، شهرستان پاوه واقع در استان کرمانشاه است.یافته ­ها و بحث: یافته­ های پژوهش نشان داد به لحاظ حساسیت به وقوع زمین لغزش از کل مساحت شهرستان ۳۹ درصد در پهنه­های با احتمال خطر بسیار کم و کم، ۳۰ درصد در پهنه با حساسیت متوسط و ۳۱ درصد در پهنه­های با حساسیت زیاد و بسیار زیاد قرار گرفته است. همچنین نتایج نشان داد به لحاظ حساسیت به وقوع زمین لغزش از مجموع ۵۳ آبادی دارای سکنه شهرستان پاوه، ۸/۳۵ درصد در پهنه­های با احتمال خطر بسیار کم و کم، ۳/۲۸ درصد در پهنه با حساسیت متوسط و ۹/۳۵ درصد در پهنه­های با حساسیت زیاد و بسیار زیاد نسبت به وقوع خطر زمین لغزش قرار گرفته­اند.نتایج: با توجه به واقع شدن تعداد قابل توجهی از سکونتگاه­های روستایی در معرض خطر زمین لغزش، تهیه نقشه حساسیت به وقوع مخاطرات محیطی در این فضاهای جغرافیایی، باید در اولویت سیاست­ها و برنامه­ریزی­های آمایش سرزمین قرار گیرد.

Keywords:

مخاطرات محیطی , زمین لغزش , زیست بوم عشایری , سکونتگاه های روستایی , شهرستان پاوه