رویکرد آسیب شناسی ملاخلیل قزوینی به روایات در شرح اصول کافی

احادیث معصومان در گذر تاریخ در معرض برخی از آسیب­ها بوده است. بررسی روش­مند حدیث با هدف کشف این آفات و ارائه راهکارهای علاج آن، یکی از مهم ترین دانش­های مطرح در علوم­ حدیث است. این مهم در ارزیابی شرح های منسوب به اخباریان و به ویژه شرح­های نوشته شده بر کتاب کافی اهمیت مضاعفی می یابد. ملاخلیل قزوینی یکی از شارحان اصول­کافی در عهد صفوی، در کتاب صافی، تعداد اندکی از احادیث را مبتلا به آسیب دانسته ­است. هرچند تعداد آسیب­هایی که وی در ضمن شرح ­حدیث بیان­ کرده است در مقایسه با برخی دیگر از شرح­نویسان زیاد نیست، با این حال می­توان آن ها را در انواع آسیب های ماده پژوهش، روش پژوهش و پژوهشگر طبقه­بندی کرد و شامل گونه­هایی چون تقیه، سقط، تقطیع، اختصار، چندمعنایی و گسستگی سند دانست. این نوشتار بر آن است تا پس از بررسی رویکرد قزوینی در آسیب­شناسی روایات اصول­کافی، شیوه او را تحلیل کرده، در صورت نیاز به نقد آن بپردازد.

Keywords:

آسیب شناسی حدیث , شرح حدیث , صافی در شرح کافی , ملاخلیل قزوینی