کارکردهای «عقل» در نهج البلاغه

Publish Year: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 63

This Paper With 25 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JQST-50-2_008

تاریخ نمایه سازی: 30 دی 1402

Abstract:

در نهج­البلاغه مردم به تعقل دعوت شده­اند و نقش ها و کارکردهایی برای عقل ترسیم شده است، اما این موارد به صراحت بیان نشده و در فحوای کلام امام علی(ع) قرار دارند. کارکردهای عقل در نهج البلاغه بر دو نوع است؛ یکی نظری که باعث ارتقای سطح معرفتی انسان می­شود و دیگری عملی که باعث رشد جامعه خواهد شد. این نوشتار با روش توصیفی تحلیلی به استخراج کارکردهای عقل و نظام بخشیدن به آن ها در چهار محور می­پردازد: ارتباط انسان با خدا، یعنی کاربرد عقل برای شناخت خدا و دستوراتش و زمینه­سازی برای ارتباط با او؛ ارتباط انسان با خود، یعنی کاربرد عقل برای شناخت اعمال خوب و بد و راهنمایی انسان برای شناخت وظایف خود در دنیا و دوری از انحراف ها؛ ارتباط انسان با دیگران، یعنی کاربرد عقل در انجام برخی امور اجتماعی که لازمه آن ها برخورداری از عقل است، به جهت فراهم نمودن شرایط رشد جامعه؛ ارتباط انسان با طبیعت و جهان، یعنی کاربرد عقل برای شناخت انسان از دنیا به منظور پی بردن به قدرت خدا گرچه عقل انسان در ارتباط با خدا و طبیعت با محدودیت هایی مواجه است.

Authors

مجید معارف

استاد گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران

مرتضی قاسمی حامد

دانشجوی دکتری گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه مذاهب اسلامی

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • . قرآن کریم. ترجمه ناصر مکارم شیرازی ...
  • . ابن­ابی­الحدید (۱۳۳۷ش). شرح نهج البلاغه. قم، کتابخانه آیهالله مرعشی ...
  • . ابن­ابی­جمهور احسائی، محمد بن علی (۱۴۰۵ق). عوالی اللآلی. قم، ...
  • . ابن­بابویه، محمد بن علی (۱۳۵۷ش). التوحید. قم، دفتر انتشارات ...
  • . ابن­درید، محمد بن حسن (۱۹۸۸م). جمهره اللغه. بیروت، دارالعلم ...
  • . ابن­سیده، علی بن اسماعیل (۱۴۲۱ق). المحکم و المحیط الاعظم. ...
  • . ابن­فارس، احمد (۱۴۰۴ق). معجم مقاییس اللغه. قم، مکتب الاعلام ...
  • . ابن­فهد حلی، احمد بن محمد (۱۴۰۷ق). عده الداعی. بیروت، ...
  • . ابن­منظور، محمد بن مکرم (۱۴۱۴ق). لسان العرب. بیروت، دارصادر ...
  • . ابن­میثم بحرانی، میثم بن علی (۱۳۶۶ش). اختیار مصباح السالکین. ...
  • . ابن­میثم بحرانی، میثم بن علی (۱۳۶۲ش). شرح نهج البلاغه. ...
  • . اسلامی، احمد (۱۳۸۱ش). عقلانیت و معنویت در نهج البلاغه. ...
  • . الهیان، مجتبی و حامد پوررستمی (۱۳۸۸ش). «نگاهی تعلیلی و ...
  • . بیهقی، علی بن زید (۱۳۶۷ش). معارج نهج البلاغه. قم، ...
  • . بیهقی کیذری، محمد بن حسین (۱۳۷۵ش). حدائق الحقائق فی ...
  • . جعفری، محمدتقی (۱۳۶۸ش). ترجمه و تفسیر نهج البلاغه. تهران، ...
  • . جوهری، اسماعیل بن حماد (۱۳۷۶ق). الصحاح. بیروت، دارالعلم للملایین ...
  • . حرعاملی، محمد بن حسن (۱۴۰۹ق). وسائل الشیعه. قم، موسسه ...
  • . حسینی شیرازی، سید محمد (بی­تا). توضیح نهج البلاغه. تهران، ...
  • . خالقیان، فضل­الله (۱۳۸۸ش). «مسئله عینیت ذات و صفات الهی ...
  • . خوئی، ابراهیم بن حسین (بی­تا). الدره النجفیه. بی­جا، بی­نا ...
  • . دخیل، علی محمد علی (۱۳۶۴ق). شرح نهج البلاغه. بیروت، ...
  • . راوندی، سعید بن هبه­الله (۱۳۶۴ش). منهاج البراعه فی شرح ...
  • . سبحانی، محمدتقی (۱۳۸۰ش). «اسماء و صفات خدا». دانشنامه امام ...
  • . سراج زاده، حسن (۱۳۷۸ش). خداشناسی در نهج البلاغه. پایان ...
  • . سیدان، سید جعفر (۱۳۸۰ش). «توحید». دانشنامه امام علی(ع). ج۲، ...
  • . شریف رضی، محمد بن حسین (۱۳۸۸ش). نهج البلاغه. ترجمه ...
  • . شوشتری، محمدتقی (۱۳۷۶ش). بهج الصباغه فی شرح نهج البلاغه. ...
  • . صاحب بن عباد، اسماعیل (۱۴۱۴ق). المحیط فی اللغه. بیروت، ...
  • . طالقانی، محمود (۱۳۷۴ش). پرتوی از نهج البلاغه،. تهران، وزارت ...
  • . فراهیدی، خلیل بن احمد (۱۴۰۹ق). کتاب العین. قم، دارالهجره ...
  • . فیض کاشانی، محمدمحسن (۱۴۰۶ق). الوافی. اصفهان، کتابخانه امام امیرالمومنین ...
  • . قربانی، زین العابدین (۱۳۸۰ش). «معاد». دانشنامه امام علی(ع). ج۲، ...
  • . قنبری، بخشعلی (۱۳۹۴ش). «رابطه عقیدتی معرفتی انسان و خدا ...
  • . کاشانی، ملا فتحالله (۱۳۷۸ش). تنبیه الغافلین و تذکره العارفین. ...
  • . کلینی، محمد بن یعقوب (۱۳۶۵ش). الکافی. تهران، دارالکتب الاسلامیه ...
  • . مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی (۱۴۰۴ق). بحار الانوار. بیروت، موسسه ...
  • . محمدرضایی، محمد (۱۳۸۰ش). «برهان های اثبات وجود خدا». دانشنامه ...
  • . محمدی ری شهری، محمد (۱۳۸۲ش). دانش نامه امیرالمومنین(ع) بر ...
  • . معارف، مجید (۱۳۹۲ش). «رابطه نهج البلاغه با قرآن». مجله ...
  • . مغنیه، محمدجواد (۱۳۵۸ق). فی ظلال نهج البلاغه. بیروت، دارالعلم ...
  • . مفضل بن عمر جعفی کوفی (۱۹۶۹م). توحید المفضل. قم، ...
  • . مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۸۶ش). پیام امام امیرالمومنین(ع). تهران، دارالکتب ...
  • . موسوی، سید عباس (۱۳۷۶ق). شرح نهجالبلاغه. بیروت، دارالرسول الاکرم؛ ...
  • . مومنی، جواد (۱۳۸۵ش). «اصل مشورت در نهج البلاغه». مجله ...
  • . نجاتی، محمدعثمان (۱۳۸۱ش). قرآن و روانشناسی. مشهد، آستان قدس ...
  • . نقوی قاینی خراسانی، سید محمدتقی (بی­تا). مفتاح السعاده فی ...
  • . ورام بن ابی­فراس (بی­تا). مجموعه ورام. قم، مکتبه الفقیه ...
  • . هاشمی خوئی، میرزا حبیب الله (۱۳۵۸ش). منهاج البراعه فی ...
  • . یزدی، اقدس و سیده مریم حسینی (۱۳۹۳ش). «بررسی براهین ...
  • نمایش کامل مراجع