تفکیک گونه های Leptosphaeria maculans و Leptosphaeria biglobosa عوامل بیماری ساق سیاه کلزا با برخی خصوصیات هاگ های جنسی در برخی جدایه ها از استان های مازندران و گلستان

خصوصیات آسکوسپورهای هشت جمعیت قارچ­های عوامل بیماری ساق سیاه کلزا Leptosphaeria maculans و L. biglobosa در استان های مازندران و گلستان جداسازی شده از بقایای کلزا و خردل وحشی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس طول و عرض آسکوسپورها نشان داد که اختلاف معنی داری در سطح ۱% در جمعیت­های هر دو گونه وجود دارد. تغییرات طول و عرض آسکوسپورها به ترتیب ۲۵/۶ و ۵/۲ میکرومتر از بالاترین تغییرات دامنه طول و عرض آسکوسپورهای دیگر مطالعات انجام شده در جهان بیشتر بود. همچنین اختلاف معنی داری از نظر طول لوله تندش پس از ۴، ۱۶ و ۲۴ ساعت از آزمایش مورد بررسی مشاهده گردید. هاگ های جنسی جمعیت مناطق دشت ناز ساری، کوهی خیل و فاضل آباد دارای تعداد لوله تندش بیشتر، کوتاهتر، پیچ خورده و با منشاء از سلول های میانی بودند در صورتیکه در جمعیت مناطق لالا، مازاروستاق و خالخیل لوله تندش بلندتر، صاف و از سلولهای طرفین منشاء گرفته بود که با در نظر گرفتن خصوصیات مربوط به ریخت شناسی لوله تندش، به ترتیب هاگ های جنسی بخشی از جمعیت های بررسی شده مکان های اول را تیپ های بیماری زا L. maculansو اکثر جمعیت های مناطق دوم را تیپ غیر بیماری زا L. biglobosaتشکیل می دهد. با توجه به بالا بودن درصد جوانه زنی اغلب جمعیت های قارچ عامل بیماری ساق سیاه کلزا در این بررسی، می توان نتیجه گرفت که بیشتر جمعیت ارزیابی شده از مناطق مختلف، متعلق به گروه غیر بیماری زا است. با توجه به خصوصیات لوله تندش جمعیت های قارچ بر روی خردل وحشی، این جمعیت ها غیربیماری زا تشخیص داده شد. رابطه ایی بین خصوصیات مربوطه به لوله تندش جمعیت های قارچ بر روی خردل و بیماریزا بودن آن مشاهده نشد.

Keywords:

کلزا , ساق سیاه , Leptosphaeria maculans , Leptosphaeria biglobosa , هاگ جنسی