تحلیل سینوپتیک اثر کم فشارهای بریده در بارش سنگین ایران
Publish Year: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 32
نسخه کامل این Paper ارائه نشده است و در دسترس نمی باشد
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_GEH-12-4_006
تاریخ نمایه سازی: 29 بهمن 1402
Abstract:
بارشهای سنگین امروزه بهخاطر مخاطرات و خسارات وارده، یکی از جنبههای مهم در مطالعات آبوهوایی هستند. کمفشارهای بریده با ایجاد ناپایداری جوی در رخداد بارش سنگین در ایران تاثیرگذار هستند. در این راستا ابتدا شرایط متغیرهای آب وهوایی دما، بارش و ارتفاع ژئوپتانسیل تراز ۵۰۰ هکتوپاسکال جو در ارتباط با تشکیل کمفشارهای بریده طی دوره (۲۰۱۸-۱۹۸۶) بررسی شد. سپس جهت پیش نگری تغییرات رخداد کمفشار بریده درآینده و اثر آن بر بارش سنگین، از پایگاه داده ECMWF نسخه ERA-Interim و مدلهای CMIP۵ با رویکرد ریزمقیاس نمایی CORDEX تحت دو سناریوی انتشار خوشبینانه RCP۴.۵ و بدبینانه RCP۸.۵ تا سال ۲۰۹۹ استفاده شد. نتایج نشان داد که در سناریوی RCP۴.۵ افزایش بارش به میزان حداقل ۴۱/۲ میلیمتر و در سناریوی RCP۸.۵ کاهش بارش حداکثر به میزان ۹۱ میلیمتر برآورد شد. ناهنجاریهای فشار سطح ۵۰۰ هکتوپاسکال براساس RCP۴.۵ و RCP۸.۵ به میزان ۵/۶۱ و ۵/۹۲ میلیبار افزایش خواهد داشت. از لحاظ تعداد رخداد کم فشار بریده، کمترین فراوانی در سالهای ۱۹۹۵ و ۱۹۹۶ به تعداد ۱۰ رخداد، و بیشترین رخداد در سالهای ۱۹۸۶ با ۳۰ رخداد بوده است. با افزایش دمای هوا و پیشروی پرفشارجنب حارهای به سمت عرضهای بالا، محل تشکیل و مسیر حرکت کم فشارهای بریده در دوره ۳۳ ساله به سمت عرضهای جغرافیایی شمالی تر کشیده شده اند که میتواند شواهدی از اثرات تغییر اقلیم در ایران باشد. وجود رابطه مستقیم معنادار بین فراوانی رخداد کم فشار بریده و بارش سنگین در سطح خطای ۵ درصد تایید. همچنین میزان تاثیر کمفشارهای بریده در فراوانی بارش سنگین ایستگاههای ایران بهویژه ایستگاههای شمالی چشمگیرتر بوده است.
Keywords:
Authors
شهرام لطفی قرانچای
دانشکده علوم زمین دانشگاه شهید بهشتی
علی رضا شکیبا
مرکز مطالعات سنجش از دور و GIS، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران.
طیبه اکبری ازیرانی
گروه جغرافیای طبیعی دانشکده علوم زمین دانشگاه شهید بهشتی
فاطمه ربانی
دانشگاه تهران
آمنه دشت بزرگی
دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران