بررسی تئودیسه بروس رایشنباخ درباب شرور طبیعی با توجه به دیدگاه دیوید چالمرز درباره نسبت امکان و تصورپذیری

تامل پیرامون مسئله شر و ارتباط آن با خداباوری از موضوعات فلسفی ای است که در طول تاریخ مورد بحث و گفت وگو بوده است. از جمله اندیشمندانی که در دوران معاصر به این مسئله پرداخته ، بروس رایشنباخ است. وی در پاسخ به برهان احتمالاتی شر، علاوه بر تبیین دقیق شرور اخلاقی، توضیحی جامع پیرامون چرایی شرور طبیعی مطرح ساخته که با عنوان «تئودیسه قوانین طبیعی» شناخته شده است. بر مبنای این تئودیسه، شرور طبیعی لازمه قانون مندی جهان طبیعی است و قانون مندی نیز شرط ضروری تحقق فاعل-های مختار است. اشکال مهمی که به این تئودیسه وارد شده آن است که می توان جهانی را با قوانین یا شرایط متفاوت تصور کرد به گونه ای که فاقد شرور طبیعی، و یا، دست کم، مشتمل بر شرور طبیعی کمتری نسبت به جهان واقع باشد. پیش فرض اساسی این اشکال، اعتبار استنتاج «امکان» از «تصورپذیری» است که در فلسفه تحلیلی معاصر مورد تدقیق قرار گرفته است. به عنوان نمونه، دیوید چالمرز به صورت تفصیلی با بررسی انحای گوناگون تصورپذیری، این استنتاج را جز در شرایطی خاص نمی پذیرد. هدف این مقاله، بازخوانی دقیق تر تئودیسه قوانین طبیعی رایشنباخ با استفاده از نظریه چالمرز درباره استلزام تصورپذیری-امکان است. در نتیجه، با تضعیف اشکال تصورپذیری جهان بدون شر این تئودیسه تقویت گشته است.

Keywords:

مسئله قرینه ای شر , تئودیسه قوانین طبیعی , تصورپذیری و امکان , بروس رایشنباخ , دیوید چالمرز