مکان های معرف اندازه گیری و پایش پوشش گیاهی، در امتداد گرادیان ارتفاعی دامنه جنوبی تفتان

انتخاب صحیح و تعداد مناسب مکان های معرف اندازه گیری پوشش گیاهی در نواحی مختلف اکولوژیک، از ملزومات اساسی اندازه گیری و پایش پوشش گیاهی است. پژوهش حاضر با این هدف، در امتداد گرادیان ارتفاعی دامنه جنوبی تفتان انجام شد. ابتدا با بررسی نقشه های طرح شناخت مناطق اکولوژیک، چندین مکان که معرف رویشگاه های منطقه باشد و تا حدودی بتواند پراکنش پوشش گیاهی کوه تفتان را به تصویر بکشد، انتخاب شد. سپس شاخصه های پوشش گیاهی در هریک از آن ها، اندازه گیری و واحدهای نمونه برداری بر اساس تشابهات گونه ای، رسته بندی شد. برای رسته بندی واحدها، ابتدا با استفاده از تجزیه Twinspan، پوشش گیاهی مکان ها در قالب گرو ه های اکولوژیک طبقه بندی شد. سپس با استفاده از تجزیه مولفه های اصلی (PCA)، رابطه گروه ها با عوامل توپوگرافی (شیب، جهت و ارتفاع) بررسی شد. بر مبنای نتایج، برای پایش پوشش گیاهی در مقیاس منطقه ای، انتخاب حداقل سه مکان معرف، در امتداد گرادیان ارتفاعی منطقه ضروری است. یک مکان می تواند معرف سنگ فرش های بیابانی (دامنه ارتفاعی ۱۵۰۰۱۷۰۰) با غالبیت Hammada salicornia و Zygophyllum atriplicoides باشد. دو مکان دیگر می تواند معرف درمنه زارهای ارتفاعات میانی (دامنه ارتفاعی ۱۷۰۰۲۵۰۰)، با غالبیت گونه های Artemisia quettensis، Artemisia sieberi ، Artemisia deserti و درمنه زارهای ارتفاعات بالاتر از خط رویش درختان (بیشتر از ۲۸۰۰ متر) با غالبیت گونه های Artemisia quettensis، Ferual ovina و بوته های بالشتکی باشد.

Keywords:

ارزیابی مستمر , اندازه گیری مرتع , پایش مراتع , اکوسیستم های مرتعی , تغییرات پوشش گیاهی