اهداف امنیتی - انتظامی رضاشاه در طرح تخته قاپوی عشایر لرستان

در اواخر حکومت قاجار، به علت فقدان نظم و امنیت، کشور به وضعیتی از خودسری و ملوکالطوایفی سوق داده شد. در چنین اوضاع آشفته و پر هرج و مرج، رضاخان با توجه به رویکرد نوین انگلستان در قبال تحولات منطقه به قدرت رسید. هدف وی ایجاد کشوری مدرن و متمرکز به سبک ممالک اروپایی بود. در حالی که چنین هدفی آشکارا با ساختار سیاسی- اجتماعی ایلات و عشایر که مخالف سرسخت تمرکز قدرت بودند، در تضاد کامل قرار داشت. در برنامه ریزی حکومت مرکزی رضاشاه، لرستان به خاطر قرار گرفتن در منطقه ای استراتژیک و داشتن ایلاتی که به مرکزگریزی عادت کرده بودند از اهمیت ویژه ای برخوردار بود. در این مقاله با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی سعی شده گوشه ای از نکات مبهم و تاریک این دوره زمانی و اقدامات صورت گرفته در این باره که از سال ۱۳۰۲ش/۱۹۲۳م تا ۱۳۱۲ش/۱۹۳۳م بطول انجامید روشن گردد. یافته های پژوهش نشان میدهد که رضاخان برای رسیدن به اهداف خود با استفاده از قوای ارتش و افرادی چون سپهبد امیراحمدی و رزم آرا و با اقداماتی چون رویارویی مستقیم نظامی مانند: اعدام، تبعید، خلع سلاح، اسکان اجباری و اصلاحاتی مانند: تقسیم اراضی بین ایلات و عشایر لرستان و تاسیس سازمان های جدیدی مثل بانک فلاحتی و با اقدامات فرهنگی تلاش نمود که خطر آن ها را برای حکومت مرکزی برطرف سازد.

Keywords:

لرستان , رضاشاه , ایلات وعشایر , نظم , امنیت , تخته قاپو