نقش میانجی تاب آوری و خودکارآمدی در رابطه بین حمایت اجتماعی ادراک شده با پریشانی روانشناختی در بیماران مبتلا به سرطان پستان

زمینه و هدف: سرطان پستان شایع­ترین سرطان در زنان است که می­ تواند موجب مشکلات هیجانی شود. هدف پژوهش حاضر تعیین نقش میانجی تاب­آوری و خودکارآمدی در رابطه بین حمایت اجتماعی ادراک شده با پریشانی روانشناختی در بیماران مبتلا به سرطان پستان بود. روش ها: این مطالعه مقطعی در زنان مبتلا به سرطان پستان در بخش انکولوژی بیمارستان امام خمینی و امام حسین شهر تهران در سال ۱۴۰۲ انجام شد. ۲۵۰ بیمار با روش نمونه گیری در دسترس وارد مطالعه شدند. برای گردآوری داده ها، از مقیاس­ های افسردگی، اضطراب و استرس (DASS) لویبوند (۱۹۹۵)، تاب­آوری (RISC) کانر و دیویدسون ­(۲۰۰۳)، خودکارآمدی عمومی (GSES) شرر و همکاران (۱۹۸۲) و حمایت اجتماعی ادراک شده (MSPSS) زیمت و همکاران (۱۹۸۸) استفاده گردید. یافته ها: در زنان مبتلا به سرطان پستان، حمایت اجتماعی ادراک شده بر تاب­آوری (۰/۳۴=β و ۰/۰۰۱=P) و خودکارآمدی (۰/۱۹=β و ۰/۰۱۹=P) اثر مستقیم و معنادار داشت، اما مسیر مستقیم حمایت اجتماعی ادراک شده بر پریشانی روانشناختی معنادار نبود. همچنین، تاب­آوری (۰/۴۶-=β و ۰/۰۰۱=P) و خودکارآمدی (۰/۳۳- =β و ۰/۰۰۱=P) بر پریشانی روانشناختی اثر مستقیم و معنادار داشت و در رابطه بین حمایت اجتماعی با پریشانی روانشناختی نقش میانجی ایفا نمود. مدل نهایی پژوهش از برازش مطلوبی برخوردار است (۰/۹۳=CFI ،۱/۸۲= CMIN/DF، ۰/۰۶۴=RAMSEA، ۰/۰۵=>P) و ۳۴ درصد پریشانی روانشناختی را تبیین می­کند. نتیجه گیری: می ­توان بیان داشت که با توجه به نقش میانجی تاب­آوری و خودکارآمدی، می­ توان با استفاده از مداخله ­های آموزشی-درمانی مبتنی بر ارتقای خودکارآمدی و تاب­آوری میزان پریشانی روانشناختی زنان مبتلا به سرطان پستان را کاهش داد.

Keywords:

Psychological distress , Resilience , Self-Efficacy , Perceived Social Support , Breast CancerCancer , پریشانی روانشناختی , تاب آوری , خودکارآمدی , حمایت اجتماعی ادراک شده , سرطان پستان